Coğrafi Verileri | ARNAVUTLUK |
Konum: Güneydoğu Avrupa'da, Adriyatik Denizi kıyısında yer almakta olup, kuzey ve kuzey doğuda Karadağ, Kosova, doğuda Makedonya, güney ve güney batıda Yunanistan ile komşudur. Coğrafi konumu: 41 00 Kuzey enlemi, 20 00 Doğu boylamı Haritadaki konumu: Avrupa Yüzölçümü: toplam: 28,748 km² Kara: 27,398 km² Su: 1,350 km² Sınırları: toplam: 720 km Sınır komşuları: Yunanistan 282 km, Makedonya 151 km, Karadağ 172 km, Serbistan 115 km Akarsuları: Kuzeydeki İşkodra Gölü (368 km²) Balkanlardaki en büyük gölüdür. Ohri Gölü 362 km² güney-doğudadır ve Balkanların en derin gölüdür. Prespa Gölü ise Makedonya, Yunanistan ve Arnavutluk arasındadır. Bunların dışında kuzey ve kuzeydoğusunda küçük alp gölleri mevcuttur. Drin, Mati, İşmi, Erzeni, Şkurbini, Semani, Niosa başlıca ırmaklardır. 152 ırmak ve çay, 5 baraj, 200 kaynak (içme suyu ve mineral) vardır. Sahil şeridi: 362 km İklimi: Ilıman iklim; kışlar soğuk, bulutlu, yağışlı; yazlar sıcak, açık, kuru geçer; iç kısımlarında daha soğuk ve daha rutubetli bir iklim hakimdir. Arazi yapısı: Arnavutluk dağlık bir ülkedir. Ülkenin batısında denizden yüksekliği 300 metre olan platolar olmakla birlikte üçte ikisi dağlık ve tepeliktir. Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Adriyatik Denizi 0 m; en yüksek noktası: Maja e Korabit (Korabi dağı) 2,764 m Doğal kaynakları: petrol, doğal gaz, kömür, krom, bakır, kereste, nikel Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %20 Düzenli ekilen topraklar: %5 Otlaklar: %15 Ormanlık arazi: %38 Diğer: %21 (2005 verileri) Sulanan arazi: 3,530 km² (1993 verileri) Doğal afetler: yıkıcı depremler; güneybatı kıyısında su baskınları; kuraklık |
|
Nüfus Bilgileri | |
Nüfusu: 3,581,655 (2006 Temmuz ayı tahmini) Nüfusun %50 si kırsal alanda ikame eder. Yaş yapısı: 0-14 yaş: %24.8 (erkek 464,954; kadın 423,003) 15-64 yaş: %66.3 (erkek 1,214,942; kadın 1,158,562) 65 yaş ve üzeri: %8.9 (erkek 148,028; kadın 172,166) (2006 verileri) Nüfus artış oranı: %0.52 (2006 verileri) Nüfus yoğunluğu: Nüfus yoğunluğu km²'ye 113,3 dir. Mülteci sayısı: -4.67 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini) Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.1 erkek/kadın 15 yaş altı: 1.1 erkek/kadın 15-64 yaş: 1.05 erkek/kadın 65 yaş ve üzeri: 0.86 erkek/kadın Toplam nüfus: 1.04 erkek/kadın (2006 tahmini) Bebek ölüm oranı: 20.75 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini) Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 77.43 yıl Erkeklerde: 74.78 yıl Kadınlarda: 80.34 yıl (2006 tahmini) Ortalama çocuk sayısı: 2.03 çocuk/1 kadın (2006 tahmini) HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.01den az (1999 verileri) Ulus: Arnavut Nüfusun etnik dağılımı: %95 Arnavut, %3 Yunan, diğerleri %2 2 (Roman, Sırp, Bulgar). Dinler: %70 Müslüman, %20 Arnavut Ortodoksu, %10 Katolik. Dil: Resmi dil Arnavutçadır, ayrıca Yunanca konuşulmaktadır. Okur yazar oranı: 9 yaş ve üzeri bilgiler Toplam nüfusta: %86.5 (2003 tahmini) Eğitim alanında Avrupa standardını yakalamak üzere büyük reformlar yapılmaktadır. |
|
Yönetimi | |
Ülke adı: Resmi tam adı: Arnavutluk Cumhuriyeti Kısa şekli : Arnavutluk Uluslararası adı: Albania Yerel tam adı: Republika e Shqiperise Yerel kısa şekli: Shqiperia Eski adı: Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyet Yönetim biçimi: Cumhuriyet. Başkenti: Tiran İdari bölümler: 36 şehir Berat, Bulqize, Delvine, Devoll (Bilisht), Diber (Peshkopi), Durres, Elbasan, Fier, Gjirokaster, Gramsh, Has (Krume), Kavaje, Kolonje (Erseke), Korce, Kruje, Kucove, Kukes, Kurbin, Lezhe, Librazhd, Lushnje, Malesi e Madhe (Koplik), Mallakaster (Ballsh), Mat (Burrel), Mirdite (Rreshen), Peqin, Permet, Pogradec, Puke, Sarande, Shkoder (İşkodra), Skrapar (Corovode), Tepelene, Tiran (Tirana), Tropoje (Bajram Curri), Vlore Bağımsızlık günü: 28 Kasım 1912 (Osmanlı İmparatorluğundan) Milli bayram: Kurtuluş günü, 28 Kasım 1912 Anayasa: 28 Kasım 1998 de referandumla yeni anayasa kabul edildi. Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ACCT, BSEC (Karadeniz Ekonomik İşbirliği), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), CEI (Orta Avrupa Girişimi), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IDB (İslam Kalkınma Bankası), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), OIC (İslam Konferansı Örgütü), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNOMIG (BM Gürcistan Gözlem Misyonu), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü) Bayrağı: Kırmızı üzerine çift başlı siyah kartaldır. Arnavutlar kendilerini kartalın oğulları (Shqipetare) olarak tanımlarlar. |
|
Ekonomik Göstergeler | |
Ekonomiye genel bakış: Ekonomisi Avrupa standartlarının altında olan Arnavutluk, serbest piyasa ekonomisine geçiş dönemi yaşamaktadır. İş gücü: 1.09 milyon (352,000 göçmen işçi dahil) (2004 tahmini) Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %58, endüstri ve hizmet %42 İşsizlik oranı: Resmi olarak %14.3 (2004 tahmini); gerçek verilere göre %30 civarında olabilir. Bütçe: gelirler: 1.96 milyar $; giderler: 2.377 milyon $ (2005 verileri) Endüstri: gıda, tekstil ve giyim; kereste, yağ, çimento, kimyasallar, madencilik, temel metalürji Endüstrinin büyüme oranı: %3.1 (2005 tahmini) Elektrik üretimi: 5.68 milyar kWh (2004) Elektrik tüketimi: 6.76 milyar kWh (2004) Elektrik ihracatı: 200 milyon kWh (2003) Elektrik ithalatı: 1.08 milyar kWh (2004) Tarım ve hayvancılık ürünleri: buğday, mısır, patates, sebzeler, meyveler, şeker pancarı, üzüm; et, süt ürünleri İhracat tutarı: 650.1 milyon $ (2005 verileri) İhracat ürünleri: tekstil ve ayakkabı, metaller ve madensel cevherler, ham petrol, sebzeler, meyveler, asfalt, tütün İhracat ortakları: İtalya %72.4, Yunanistan %10.5, Serbistan ve Karadağ %5 (2005) İthalat tutarı: 2.473 milyar $ (2004 verileri) İthalat ürünleri: makine ve teçhizatlar, gıda, tekstil, kimyasallar İthalat ortakları: İtalya %29.3, Yunanistan %16.4, Türkiye %7.5, Çin %6.6, Almanya %5.4, Rusya %4 (2005) Dış borç tutarı: 1.55 milyar $ (2004) Para birimi: Lek (ALL) Para birimi kodu: ALL Mali yıl: Takvim yılı |
|
İletişim Bilgileri | |
Kullanılan telefon hatları: 255,000 (2003) Telefon kodu: 355 Radyo yayın istasyonları: AM 13, FM 46, kısa dalga 1 (2005) Radyolar: 810,000 (1997) Televizyon yayını yapan istasyonlar: 65 (3 ulusal, 62 yerel); 2 kablolu yayın (2005) Televizyonlar: 405,000 (1997) Internet kısaltması: .al Internet servis sağlayıcıları: 7 (2000) Internet kullanıcıları: 75,000 (2005) |
|
Ulaşım ve Taşımacılık | |
Demiryolları: toplam: 447 km Karayolları: toplam: 18,000 km Asfalt: 7,020 km Asfalt olmayan: 10,980 km (2002 verileri) Su yolları: 43 km Boru hatları: doğal gaz 339 km; ham petrol 207 km (2006) Limanları: Durres, Sarande, Shengjin, Vlore Hava alanları: 11 (2006 tahmini) Helikopter alanları: 1 (2006 tahmini) |