2 - GÜMRÜK KANUNU
27.10.1999 tarihinde TBMM'nde kabul edilen 4458 sayılı GÜMRÜK KANUNU'nun
tam metni
İÇİNDEKİLER
GENEL HÜKÜMLER
Amaç, kapsam ve Temel Tanımlar
GÜMRÜK MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE KİŞİLERIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERINE İLİŞKİN
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Temsil Hakkı
Gümrük Mevzuatının Uygulanmasına İlişkin Kararlar
Bilgi
Diğer Hükümler
GÜMRÜK VERGİLERİ İLE EŞYA TİCARETİ KONUSUNDA ÖNGÖRÜLEN DİĞER ÖNLEMLERİN
UYGULANMASINA İLİŞKİN UNSURLAR
Gümrük Tarifesi ve Eşyanın Tarife Pozisyonlarına Ayrılması
Eşyanın Tercihli Olmayan Menşei
Eşyanın Tercihli Menşei
Eşyanın Gümrük Kıymeti
Eşyanın Ağırlığı ve Kapları
TAŞITLARIN KONTROLÜ VE GÜMRÜK BÖLGESİNE GETİRİLEN EŞYA GÜMRÜKÇE ONAYLANMIŞ
BİR İŞLEM VEYA KULLANIMA TABİ TUTULANA KADAR UYGULANACAK HÜKÜMLER
Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine Giriş ve Çıkışı
Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine Girmesi
Eşyanın Gümrüğe Sunulması
Özet Beyan ve Gümrüğe Sunulan Eşyanın Boşaltılması
Gümrüge Sunulan Eşyaya Gümrükçe Onaylanmış Bir Işlem veya Kullanım
Belirlenmesi Zorunluluğu
Eşyanın Geçici Depolanması
Transit Rejimi Altında Taşınan Eşyaya Uygulanacak Hükümler
Diğer Hükümler
GÜMRÜKÇE ONAYLANMIŞ İŞLEM VEYA KULLANIM
Genel Hükümler
Eşyanın Bir Gümrük Rejimine Tabi Tutulması
Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi
Şartlı Muafiyet Düzenlemeleri ve Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri
Ortak Hükümler
Transit Rejimi
Gümrük Antrepo Rejimi
Dahilde Işleme Rejimi
Gümrük Kontrolü Altinda Işleme Rejimi
Geçici ithalat Rejimi
Hariçte işleme Rejimi
İhracat Rejimi
GÜMRÜKÇE ONAYLANMIŞ DİĞER İŞLEM VEYA KULLANIM ŞEKİLLERİ
Serbest Bölgeler
Yeniden ihracat, imha ve Terk
Türkiye Gümrük Bölgesinden Çıkan Eşya
ÖZELLİK GÖSTEREN FAALİYETLER
Gümrük Vergilerinden Muafiyet ve istisna
Geri Gelen Eşya
Deniz Balikçiliği Ürünleri ve Denizden Çıkartılan Diğer Ürünler
Sınır Ticareti
DİĞER GÜMRÜK İŞLEMLERİ
Posta Gümrük işlemleri
Akaryakıt ve Kumanya ile ilgili Hükümler
Tasfiye Edilecek Eşyaya ilişkin işlemler
GÜMRÜK YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Gümrük Yükümlülüğünün Doğması
Gümrük Vergilerinin Tahakkuku, Tebliği ve Ödenmesi
Teminat
Gümrük Yükümlülügünün Sona Ermesi
Vergilerin Geri Verilmesi veya Kaldirilması
DİĞER HÜKÜMLER
Liman Antrepo işletmelerinin Yükümlülüğü
Çalışma Zamanı ve Fazla Çalışma Ücreti
Gümrük Personelinin Kiyafeti ve Gümrük Bayragi
Gümrüklerde iş Takibi ve Gümrük Müşavirleri
CEZALAR
Genel Hükümler
Vergi Kaybına Neden Olan işlemlere Uygulanacak Cezalar
Usulsüzlüklere ilişkin Cezalar
İTİRAZLAR
KALDIRILAN HÜKÜMLER
YÜRÜRLÜK VE YÜRÜTME
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Temel Tanımlar
MADDE 1
-Bu Kanunun amacı, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine giren ve
çıkan esyaya ve taşıt araçlarına uygulanacak gümrük kurallarını belirlemektir.
MADDE 2
Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi, Türkiye Cumhuriyeti topraklarını kapsar.
Türkiye kara suları, iç suları ve hava sahasi gümrük bölgesine dahildir.
Bu
Kanunda geçen Türkiye Gümrük Bölgesi ve Gümrük Bölgesi kavramları Türkiye
Cumhuriyeti Gümrük Bölgesini ifade eder.
MADDE 3
Bu Kanunda geçen;
1. “Müsteşarlık” deyimi, Gümrük Müsteşarlığını;
2. “Gümrük idaresi veya idareleri” deyimi, gümrük mevzuatinda belirtilen
işlemlerin
kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez veya taşra teşkilatındaki
hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını;
3. “Kişi” deyimi, gerçek ve tüzel kisiler ile hukuken tüzel kişilik statüsüne
sahip
olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat uyarınca hukuki tasarruflar yapma
yetkisi taninan kisiler ortaklığını;
4. “Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde yerleşik kişi” deyimi,
a) Bu bölgede kanuni ikametgâhı olan bütün gerçek kişileri;
b) Bu bölgede kayıtlı işyeri, kanuni iş merkezi veya şubesi bulunan bütün
tüzel
kişi veya kişiler ortakliğini;
5. “Karar” deyimi, bağlayıcı tarife ve menşe bilgileri de dahil olmak
üzere, gümrük
idaresinin, gümrük mevzuati ile ilgili olarak belirli bir konuda bir veya
daha fazla
kişi üzerinde hukuki sonuç doguracak idari tasarrufunu;
6. “Serbest dolaşimda bulunan eşya” deyimi, Türkiye’nin taraf oldugu
uluslararasi
anlaşmalara ait hükümler sakli kalmak kaydiyla, serbest dolaşima giriş
rejimine
tabi tutularak Türkiye Gümrük Bölgesine giren eşya ile üretiminde kullanilan
girdilerin yerli olup olmadigina bakilmaksizin,18 ve 19 uncu madde hükümlerine
göre Türk menseli sayilan eşyayi;
7. “Gümrük statüsü” deyimi, eşyanin Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest
dolaşima girmiş olup olmadigi yönünden durumunu;
8. “Gümrük vergileri” deyimi, yürürlükteki hükümler uyarinca eşyaya uygulanan
ithalat vergilerinin ya da ihracat vergilerinin tümünü;
9. “Ithalat vergileri” deyimi,
-Eşyanin ithalinde öngörülen gümrük vergileri ve eş etkili vergileri,
- Tarim politikasi veya işlenmiş tarim ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler
erçevesinde alinan ithalat vergilerini;
10. “Ihracat vergileri” deyimi,
-Eşyanin ihracatinda öngörülen gümrük vergileri ve es etkili mali yükleri,
- Tarim politikasi veya işlenmis tarim ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler
çerçevesinde alinan ihracat vergilerini;
11. “Yükümlü” deyimi, gümrük yükümlülüklerini yerine getirmekle sorumlu
bütün
kişileri;
12. “Gümrük gözetimi” deyimi, gümrük mevzuatina ve gereken hallerde gümrük
gözetimi altindaki esyaya uygulanacak diger hükümlere uyulmasini saglamak
üzere gümrük idareleri tarafindan genel olarak uygulanan işlemleri;
13. “Gümrük denetimi” deyimi, gümrük mevzuatina ve gereken hallerde gümrük
gözetimi altindaki eşyaya uygulanacak diger hükümlere uyulmasini saglamak
üzere eşyanin muayenesini, belgelerin varliginin ve gerçekliginin kanitlanmasini,
işletme hesaplarinin, defterlerinin ve diger yazili belgelerin tetkikini,
nakil
araçlarinin kontrolünü, bagajlarin ve kişilerin yanlarinda ya da üstlerinde
taşidiklari eşyanin kontrolünü, idari araştirmalar ve benzeri diger işlemlerin
yapilmasi gibi özel işlemlerin yerine getirilmesini;
14. “Eşyanin gümrükçe onaylanmiş bir işlem veya kullanima tabi tutulmasi”
deyimi, eşyanin,
a) Bir gümrük rejimine tabi tutulmasini,
b) Bir serbest bölgeye girmesini,
c) Türkiye Gümrük Bölgesi dişina yeniden ihracini,
d) Imhasini,
e) Gümrüge terk edilmesini;
15. “Gümrük rejimi” deyimi,
a) Serbest dolaşima giriş rejimini,
b) Transit rejimini,
c) Gümrük antrepo rejimini,
d) Dahilde işleme rejimini,
e) Gümrük kontrolü altinda işleme rejimini,
f) Geçici ithalat rejimini,
g) Hariçte işleme rejimini,
h) Ihracat rejimini;
16. “Gümrük beyani” deyimi, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde eşyanin
bir
gümrük rejimine tabi tutulmasi talebinde bulunulmasini;
17. “Beyan sahibi” deyimi, kendi adina beyanda bulunan kişiyi veya adina
beyanda bulunulan kişiyi;
18. “Eşyanin gümrüge sunulmasi” deyimi, eşyanin gümrük idaresine ya da
gümrükçe tayin edilen veya uygun görülen herhangi bir yere getirilmesi
üzerine,
belirlenen usul ve esaslara uygun olarak, gümrük idarelerine yapilan bildirimi;
19. “Esyanin teslimi” deyimi, esyanin tabi tutuldugu gümrük rejimi ile
öngörülen
amaçlar dogrultusunda gümrük idareleri tarafindan ilgilisine teslimini;
20. “Rejim hak sahibi” deyimi, gümrük beyanini yapan veya hesabina gümrük
beyani yapilan kişi veya bu kişiye ait bir gümrük rejimi ile ilgili haklarin
ve
yükümlülüklerin devredildigi kişiyi;
21. “Izin hak sahibi” deyimi, kendisine bir izin verilen kişiyi;
22. “Elleçleme” deyimi, gümrük gözetimi altindaki eşyanin asli niteliklerini
degiştirmeden istiflenmesi, yerinin degiştirilmesi, büyük kaplardan küçük
kaplara
aktarilmasi, kaplarin yenilenmesi veya tamiri, havalandirilmasi, kalburlanmasi,
kariştirilmasi ve benzeri islemleri;
23. “Eşya” deyimi, her türlü madde, ürün ve degeri; Ifade eder.
MADDE 4
Gümrük idareleriyle muhatap olan kişiler bu Kanun ve bu Kanuna dayanilarak
çikarilan tüzük, kararname ve yönetmelik hükümlerine uymak; gümrük idarelerinin
gerek bu Kanunda gerek diger kanun, tüzük ve kararnamelerde yazili hükümlere
göre yapacagi gözetim ve denetimlere tabi olmak; bu idarelerin kendi adina
veya
başka idareler nam veya hesabina tahsil edecegi her tür vergi, resim,
harç ve
ücretleri ödemek veya bunlari teminata baglamak; kanun, tüzük, kararname
ve
yönetmelik hükümlerinin uymayi zorunlu kildigi her tür içlemleri yerine
getirmekle
yükümlüdürler.
İKİNCİ BÖLÜM
Gümrük Mevzuati Çerçevesinde Kisilerin Hak ve Yükümlülüklerine Iliskin
Çesitli Hükümler
BİRİNCİ AYIRIM
Temsil Hakki
MADDE 5
Bütün kisiler, gümrük mevzuati ile öngörülen tasarruflari ve islemleri
gerçeklestirmek üzere gümrük idarelerindeki isleri için bir temsilci tayin
edebilirler.
Transit tasimacilik yapan veya arizi olarak beyanda bulunan kisiler hariç
olmak
üzere, temsilci Türkiye Gümrük Bölgesinde yerlesik bulunan kisilerdir.
Temsil, dogrudan veya dolayli olabilir. Temsilci, dogrudan temsil durumunda
baskasinin adina hareket eder. Dolayli temsil durumunda ise kendi adina,
ancak
baskasinin hesabina hareket eder.
Temsilci, temsil edilen kisi namina hareket ettigini beyan etmek, temsilin
dogrudan veya dolayli oldugunu belirtmek ve sahip oldugu temsil yetki
belgesini
gümrük idarelerine ibraz etmek zorundadir.
Bir baska kisi adina veya hesabina hareket ettigini beyan etmeyen ya da
bir
temsil yetkisine sahip olmadigi halde, baska bir kisi adina ya da hesabina
hareket
ettigini beyan eden kisi, kendi adina ve kendi hesabina hareket ediyor
sayilir.
225 inci maddenin 1 inci fikrasinda belirtilen kisiler gümrük idarelerinde
dolayli
temsilci olarak is takip edebilirler.
İKİNCİ AYIRIM
Gümrük Mevzuatinin Uygulanmasina Iliskin Kararlar
MADDE 6
1. Gümrük idarelerinin gümrük mevzuatinin uygulanmasina iliskin bir karar
vermesini talep eden her kisi, kararin verilebilmesi için gerekli bütün
bilgi ve
belgeleri söz konusu idarelere ibraz etmek zorundadir.
2. Karar alinmasi talebinin yazili olarak yapilmasi gerekir. Gümrük idareleri,
söz
konusu talebe iliskin basvurunun kendilerine ulastigi tarihten itibaren
otuz gün
içinde karar alirlar. Verilen kararlar basvuru sahibine yazili olarak
teblig edilir.
Ancak, gümrük idareleri tarafindan bu süreye uyulmasi mümkün degilse,
belirtilen
süre asilabilir. Bu durumda, söz konusu idareler, yukarida belirlenen
sürenin
dolmasindan önce basvuru sahibine süre asimini hakli kilan gerekçeler
ile talep
hakkinda karar vermek için gerekli gördükleri ek süreyi de belirterek
bilgi verirler.
3. Gümrük idareleri tarafindan gerek basvurularin reddine ve gerekse
muhatabi
kisinin aleyhine olarak verilen yazili kararlar, Onikinci Kisimda belirtilen
sekilde
itiraz yolu açik olmak üzere gerekçeli olarak alinir ve bu hususlar kararda
belirtilir.
4. Alinan kararlar 245 inci madde hükümleri sakli kalmak üzere gümrük
idareleri
tarafindan derhal uygulanir.
MADDE 7
1. Gümrük idaresinin ilgilinin lehine olan kararlari asagidaki hallerde
iptal edilir.
a) Kararin yanlis veya eksik bilgilere dayanilarak verilmesi halinde,
b) Basvuru sahibinin bu yanlislik veya eksikligi bilmesi veya bilmesi
gerektigi
hallerde,
c) Kararin dogru veya tam bilgilere dayanilarak verilmesinin mümkün olmamasinin
tespiti halinde.
2. Asagidaki hallerde ise ilgilinin lehine olan karar degistirilir veya
iptal edilebilir.
a) Kararda öngörülen bir veya birden fazla kosulun gerçeklesmemis veya
gerçeklesemez olmasi,
b) Lehine olan bir kararda öngörülen bir yükümlülüge ilgilinin uymamasi
halinde.
3. Kararin iptali, muhatabina teblig edilir.
4. 1 inci fikra hükümlerine göre kararin iptal islemi iptal kararinin
verildigi tarihten,
2 nci fikra hükümlerine göre verilen iptal veya degistirme karari teblig
tarihinden
itibaren yürürlüge girer.Bununla birlikte, karar muhatabinin yasal çikarlarinin
gerektirdigi istisnai hallerde, kararin iptalinin veya degistirilmesinin
yürürlük
tarihi yönetmelikle belirlenen kosullar altinda ertelenebilir.
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Bilgi
MADDE 8
1. Kisiler gümrük idarelerinden gümrük mevzuatinin uygulanmasi hakkinda
bilgi
talep edebilirler. Ancak bu tür bir talep, fiilen tasarlanan bir ithalat
ya da ihracat
islemine dayanmiyorsa reddedilebilir.
2. Bilgiler, talep edene ücretsiz olarak verilir. Bununla birlikte, özellikle
esyanin
kimyevi tahlili veya ekspertizi ya da talep edene geri gönderilmesi nedeniyle
gümrük idarelerince yapilan masraflar, talepte bulunan tarafindan karsilanir.
MADDE 9
1. Yazili talep üzerine Müstesarlik veya yetkilendirdigi gümrük idaresi
tarafindan baglayici tarife veya baglayici mense bilgileri verilir.
2. Baglayici tarife veya baglayici mense bilgisi, gümrük idarelerini,
hak sahibine
karsi sadece esyanin tarife pozisyonu konusunda veya esyanin menseinin
tespiti
konusunda ve yalnizca bilginin verildigi tarihten sonra tamamlanacak gümrük
islemlerine konu olan esya için baglar. Baglayici mense bilgisinin verilmesinde,
17 ila 22 nci maddelerde yer alan esyanin menseinin belirlenmesine iliskin
hükümler esas alinir.
3. Bilgi alan kisi;
a) Baglayici tarife bilgisi için, beyan edilecek esya ile verilen bilgide
tanimlanan
sya arasinda her bakimdan uygunluk bulundugunu,
b) Baglayici mense bilgisi için, beyan edilecek esya ve mense kazanimi
gerektiren
durumu ile verilen bilgide tanimlanan esya ve mense kazanimi gerektiren
durumunun her bakimdan uygun bulundugunu, Kanitlamak zorundadir.
4. Baglayici tarife bilgisi verilis tarihinden itibaren alti yil; baglayici
mense bilgisi
verilis tarihinden itibaren üç yil geçerlidir. Talep edenin verdigi yanlis
veya eksik
bilgiye dayanan baglayici bilgi iptal edilir.
5. Baglayici tarife bilgisi asagidaki durumlarda geçerliligini kaybeder:
a) Türk Gümrük Tarife Cetvelinde degisiklik yapilmasi ve verilen bilginin
söz
konusu degisiklikle getirilen hükümlere uymamasi,
b) Dünya Gümrük Örgütünün uymakla yükümlü bulundugumuz nomanklatür,
izahname, tarife pozisyonlarina iliskin kararlarindaki bir degisiklige
uymamasi,
c) Baglayici tarife bilgisinin iptal edildiginin veya degistirildiginin
bilgi verilen
kisiye teblig edilmesi. Bu fikranin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen
hallerde
baglayici tarife bilgisinin geçerliligini kaybetme tarihi, söz konusu
degisikliklerin
Resmi Gazetede yayimi tarihidir.
6. Baglayici mense bilgisi asagidaki durumlarda geçerliligini kaybeder:
a) Mense kurallarinda bir mevzuat düzenlemesi veya bir uluslararasi anlasma
geregince degisiklik yapilmasi ve verilen bilginin söz konusu degisiklikle
getirilen
hükümlere uymamasi,
b) Dünya Ticaret Örgütünün uymakla yükümlü bulundugumuz Mense Kurallari
Anlasmasina ve bu anlasmaya iliskin izahname ve kararlardaki bir degisiklige
uymamasi,
c) Baglayici mense bilgisinin iptal edildiginin veya degistirildiginin
bilgi verilen
kisiye teblig edilmesi.
7. 5 ve 6 nci fikra hükümleri uyarinca geçerliligini kaybeden baglayici
tarife veya
mense bilgisinin hak sahibi, söz konusu baglayici bilgiye dayanarak ve
bu bilginin
geçerliligini kaybetmesinden önce, ilgili esyanin alimi veya satimi üstüne
baglayici
sözlesmeler yaptigi takdirde, geçerliligini kaybeden tarife veya mense
bilgisini,
söz konusu yayimin ya da tebligatin yapildigi tarihten itibaren alti aylik
bir süre
boyunca kullanabilir. Ancak, gümrük islemleri sirasinda söz konusu ürünler
için bir
ithalat, ihracat ya da ön izin belgesinin gümrüge verilmesi halinde, bu
belgenin
geçerlilik süresi esas alinir. Bu fikra hükümlerine istisna getirmeye
Bakanlar Kurulu
yetkilidir.
8. Baglayici tarife veya mense bilgisine iliskin 7 nci fikra hükümleri
ancak asagidaki
amaçlarla kullanilabilir.
a) Ithalat ya da ihracat vergilerinin belirlenmesi,
b) Tarim politikasi kapsaminda ihracat vergi iadeleri ile ithalata ya
da ihracata
verilen diger bütün ödemelerin hesaplanmasi,
c) Belgelerin, söz konusu tarife veya mense bilgisine istinaden verilmis
olmasi
kosuluyla, esyaya ait gümrük beyannamesinin tescili için gümrük islemlerinin
yürütülmesi sirasinda verilen ithalat, ihracat ya da ön izin belgesinin
kullanimi.
DÖRDÜNCÜ AYIRIM
Diger Hükümler
MADDE 10
1. Gümrük Müstesarligi, gümrük mevzuatinin dogru olarak uygulanmasi için
gerekli gördügü bütün önlemleri alir.
2. Gümrük mevzuatinin öngördügü uygulamalarin, hangi hallerde ve hangi
kosullar altinda basitlestirilecegine iliskin usul ve esaslar yönetmelikle
belirlenir.
MADDE 11
Gümrük islemleriyle dogrudan veya dolayli olarak ilgili bulunan kisiler,
Gümrük
Müstesarliginin veya gümrük idarelerinin talebi üzerine gümrük islemleri
ile sinirli
olmak kaydiyla belirlenen süreler içinde gerekli bütün belge ve bilgileri
vermek
ve her türlü yardimi saglamakla yükümlüdür. Kendilerinden bu konularda
bilgi
istenilen kisiler, özel kanunlarda yazili gizlilik hükümlerini ileri sürerek
bilgi
vermekten kaçinamazlar.
MADDE 12
1. Gümrük idareleri gizli nitelikteki veya gizlilik esasina göre elde
edilen bütün
bilgileri saklamak zorundadir. Bu bilgileri veren kisinin veya makamin
açik izni
olmaksizin söz konusu bilgiler açiklanamaz. Su kadar ki, gümrük idareleri
verilerin
korunmasina iliskin yasal hükümler veya yargi kararlarinin geregi olarak
söz
konusu bilgileri ilgili mercilere verirler.
2. Gümrük islemleri nedeniyle elde edilen gizli nitelikteki bilgilerin
toplanmasi,
kullanilmasi, saklanmasi, saklanma süresi ve üçüncü kisilere verilmesine
iliskin
hükümler yönetmelikle belirlenir.
MADDE 13
Ilgili kisiler, 11 inci maddede belirtilen belge ve bilgileri gümrük kontrolü
amaciyla bes yil süre ile saklamak zorundadirlar.
Belge saklama süresi;
a) (b) fikrasinda öngörülen haller disinda, serbest dolasima girmek veya
ihraç
edilmek üzere beyan edilen esya ile ilgili olarak, serbest dolasima giris
veya
ihracat beyanlarina iliskin belgelerin tescil edildigi yilin;
b) Nihai kullanimlari nedeniyle indirimli veya sifir ithalat vergisi
ile Türkiye’de
serbest dolasima giren esya için, gümrük gözetimine tabi olmalarinin sona
erdigi
yilin;
c) Baska bir gümrük rejimine tabi tutulan esya için, söz konusu gümrük
rejiminin
sona erdigi yilin;
d) Serbest bölgeye konulan esya için, buralardan çiktiklari yilin;
Sonundan itibaren islemeye baslar.
MADDE 14
1. Bu Kanunda belirtilen süreler, tarih veya vadeler, aksine özel bir
hüküm bulunmadikça uzatilamaz veya ertelenemez. Süre, tarih veya vadelerin
bitim tarihinin resmi tatil gününe rastlamasi halinde, bu süreler ilk
isgününün resmi çalisma saatleri sonunda biter.
2. Süre hafta veya ay olarak belli edilmis ise; basladigi güne son hafta
veya ayda
tekabül eden günün mesai saati bitiminde sona erer. Sürenin bittigi ayda
tekabül
eden bir gün yoksa süre o ayin son gününün mesai saati bitiminde sona
erer.
İKİNCİ KISIM
Gümrük Vergileri ile Esya Ticareti Konusunda Öngörülen Diger Önlemlerin
Uygulanmasina Iliskin Unsurlar
BİRİNCİ BÖLÜM
Gümrük Tarifesi ve Esyanin Tarife Pozisyonlarina Ayrilmasi
MADDE 15
1. Gümrük vergileri, gümrük yükümlülügünün dogdugu tarihte
yürürlükte olan gümrük tarifesine göre hesaplanir.
2. Esya ticaretine iliskin özel hükümlerle belirlenmis diger önlemler,
gerektigi
takdirde, söz konusu esyanin tarife pozisyonuna göre uygulanir.
3. Gümrük Tarifesi:
a) Bakanlar Kurulunca kabul edilen Türk Gümrük Tarife Cetvelini,
b) Tamamen veya kismen Türk Gümrük Tarife Cetveline dayanan veya bu cetvele
alt açilimlarekleyen ve esya ticaretine iliskin tarife önlemlerinin uygulanmasi
için
tespit edilen diger cetvelleri,
c) Türk Gümrük Tarifesinin kapsadigi esyaya uygulanacak;
-Gümrük vergi oranlarini,
-Tarim politikasi veya islenmis tarim ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler
çerçevesinde alinan ithalatvergilerini,
d) Türkiye’nin bazi ülkeler veya ülke gruplari ile yaptigi tercihli bir
tarife
uygulamasi gerektiren
anlasmalarda yer alan tercihli tarife uygulamalarini,
e)Türkiye tarafindan tek tarafli olarak bazi ülkeler, ülke gruplari veya
toprak
parçalari için taninan tercihli tarife uygulamalarini,
f) Ithalat vergilerinde, bazi esyaya sartli olarak uygulanacak muafiyet
veya
indirim uygulamalarini,
g) Yukaridakilerin disinda kalan diger tarife uygulamalarini,
Kapsar.
4. Sabit oranli vergilendirmeye iliskin hükümler sakli kalmak üzere,
3 üncü fikranin
(d), (e) ve (f) bentlerinde belirtilen kosullari tasiyan esyanin ithalinde,
beyan
sahibi (c) bendinde belirtilen tarife
yerine (d), (e) ve (f) bentleri hükümlerinin uygulanmasini isteyebilir.
Gerekli
kosullarin yerine getirilmesi halinde, söz konusu talep gümrük islemlerinin
tamamlanmasindan veya esyanin tesliminden sonra da yapilabilir.
5. Bu maddenin 3 ncü fikrasinin (d), (e) ve (f) bentlerinde belirtilen
belirli bir
ithalat hacmi i1e sinirlandirilmis tarife uygulamalari;
a) Tarife kotalarinin söz konusu oldugu durumlarda, tespit edilen ithalat
hacmi
sinirina ulasildiginda,
b) Tarife tavanlarinin söz konusu oldugu durumlarda ise Bakanlar Kurulu
Karari ile,
Sona erer.
6. Esyanin tarife pozisyonunun belirlenmesi deyiminden, yürürlükteki
hükümlere
uygun olarak, söz konusu esyanin girdigi;
a) Türk Gümrük Tarife Cetvelinin veya 3 üncü fikranin (b) bendinde öngörülen
diger cetvelin bir alt pozisyonunun,
b) Tamamen veya kismen Türk Gümrük Tarifesine dayanan ya da bu tarife
cetveline alt açilimlar
ekleyen ve özel alanlara ait esya ticaretine iliskin tarife disi önlemlerin
uygulanmasi amaciyla Bakanlar Kurulu Karari ile olusturulan bir diger
cetvelin alt
pozisyonunun, Belirlenmesi anlasilir.
7. Gümrük Tarife Cetveli, izahnamesi ve esya fihristi, Müstesarlikça
hazirlanir ve
Resmi Gazetede yayimlanir. Bu sekilde yayimlanan metinler idari ve kazai
uygulamalarda esas tutulur.
MADDE 16
l. Mahiyeti ve nihai kullanim sekli gerekçesiyle, bazi esyanin
yararlanabilecegi tercihli tarife uygulamasi, Bakanlar Kurulunca belirlenen
sartlara
tabidir. Bir izin gerektiginde 80 ve 81 inci madde hükümleri uygulanir.
2. 1 inci fikrada sözü edilen tercihli tarife uygulamasi ifadesi, tarife
kotalari
kapsaminda olsa dahi, ithalat vergilerinde bir indirim veya sartli muafiyet
uygulamasi anlamina gelir.
İKİNCİ BÖLÜM
Esyanin Mensei
BİRİNCİ AYIRIM
Esyanin Tercihli Olmayan Mensei
MADDE 17
Esyanin tercihli olmayan mensei;
a) 15 inci maddenin 3 üncü fikrasinin (d) ve (e) bentlerinde öngörülen
uygulama
lar hariç olmak üzere, Türk Gümrük Tarifesinin uygulanmasi,
b) Esya ticaretine iliskin tarife önlemleri disinda, Bakanlar Kurulu Karari
ile
olusturulan önlemlerin uygulanmasi,
c) Mense sahadetnamelerinin hazirlanmasi ve verilmesi,
Amaçlari ile bu Kanunun 18 ila 21 inci maddelerindeki hükümler çerçevesinde
belirlenir.
MADDE 18
1. Tümüyle bir ülkede elde edilen veya üretilen esya, o ülke menselidir.
2. Tümüyle bir ülkede elde edilen veya üretilen esya ifadesinden;
a) O ülkede çikartilan madencilik ürünleri,
b) O ülkede toplanan bitkisel ürünler,
c) O ülkede dogan ve yetistirilen canli hayvanlar,
d) O ülkede yetistirilen canli hayvanlardan elde edilen ürünler,
e) O ülkede tutulan ve avlanan balikçilik ve avcilik ürünleri,
f) O ülkede kayitli veya tescilli olup, o ülkenin bandirasini tasiyan
araçlar
tarafindan söz konusu ülkenin kara sulari disindaki denizlerden çikartilan
av
ürünleri ve diger deniz ürünleri,
g) Söz konusu ülkede kayitli ya da tescilli olan ve ülkenin bandirasini
tasiyan,
fabrika gemilerde (f) bendinde öngörülen ürünlerden elde edilen esya,
h) O ülkenin kara sulari disindaki denizlerin dibinden ya da deniz dibindeki
topragin
altindan münhasir isletme hakkina sahip olarak o ülke tarafindan çikartilan
ürünler,
i) Sadece hammadde elde etmek için o ülkede toplanan, imalat islemlerinden
veya
kullanim kalintilarindan elde edilen atik ve artiklar,
j) Yukaridaki bentlerde sayilan esyadan üretimin herhangi bir asamasinda
elde
edilen esya ile bunlarin türevlerinden elde edilen esya, Anlasilir.
3. 2 nci fikranin uygulanmasinda ülke ifadesi o ülkenin kara sularini
da kapsar.
MADDE 19
Üretimi birden fazla ülkede gerçeklestirilen esyanin bir ülke menseli
sayilabilmesi için, o ülkede yeni bir ürün imal edilmesi veya imalatin
önemli bir
asamasinin ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esasli isçilik ve
eylemin
o ülkede yapilmasi gerekir.
MADDE 20
Esas amacinin, Türkiye tarafindan belirli ülkelerin esyasina uygulanan
hükümleri asmak oldugu tespit edilen veya yapilan arastirma sonucunda
hakkinda
bu yönde bir kanaat olusan bir isçilik veya islemle üretilmis esya, 19
uncu
maddeye dayanilarak o ülke menseli sayilmaz.
MADDE 21
1. Mense sahadetnamesi ibrazi ihtiyaridir. Bununla birlikte, uluslararasi
ve ikili anlasma hükümlerine göre, mense sahadetnamesine dayanilarak indirimli
tarifeden yararlanilmak istenilmesi halinde, esyanin anlasmaya taraf ülke
menseli
oldugunu veya o ülkede gördügü degisiklik ve islemler dolayisiyla öyle
sayilmasi
gerektigini bildirir mense sahadetnamesi ibrazi zorunludur.
2. 1 inci fikra hükmü disinda kalan hallerde, mense sahadetnamesi ibrazina
iliskin
ve esyanin kiymeti, mensei, cinsi veya niteligi itibariyle, mense sahadetnamesi
aranmamasina iliskin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
3. Mense sahadetnamelerinin sekli, içerecegi bilgiler, uluslararasi düzenlemeler
dikkate alinarak yönetmelikle belirlenir.
4. Mense sahadetnamesinin ibrazina ragmen ciddi bir süphe durumunda, ek
kanitlari isteme konusunda gümrük idareleri yetkilidir.
İKİNCİ AYIRIM
Esyanin Tercihli Mensei
MADDE 22
Bu Kanunun 15 inci maddesinde belirtilen tercihli tarife uygulamalarindan
yararlandirilmak istenen esyanin tercihli mense kurallari;
a) 15 inci maddenin 3 üncü fikrasinin (d) bendinde belirtilen anlasmalar
kapsami
esya için bu anlasmalar ile,
b) 15 inci maddenin 3 üncü fikrasinin (e) bendinde belirtilen tercihli
tarife
uygulamalarindan yararlanan esya için Bakanlar Kurulu Karari ile, belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Esyanin Gümrük Kiymeti
MADDE 23
Esyanin gümrük kiymeti, Gümrük Tarifesinin ve esya ticaretine iliskin
belirli konularda getirilen tarife disi düzenlemelerin uygulanmasi amaciyla,
bu
bölümde yer alan hükümler çerçevesinde belirlenen kiymettir.
MADDE 24
1. Ithal esyasinin gümrük kiymeti, esyanin satis bedelidir. Satis bedeli,
Türkiye’ye ihraç amaciyla yapilan satista 27 ve 28 inci maddelere göre
gerekli
düzeltmelerin de yapildigi, fiilen ödenen veya ödenecek fiyattir.
Su kadar ki, esyanin satis bedelinin gümrük kiymetine esas alinabilmesi,
asagidaki
kosullara baglidir:
a) Esyanin alicisi tarafindan elden çikartilmasi veya kullanimi;
-Türkiye Cumhuriyeti kanunlari, tüzükleri ve bunlarin yetkili kildigi
merciler
tarafindan konulmus olan,
-Esyanin tekrar satilabilecegi cografi bölgeyi sinirlayan,
-Esyanin kiymetini önemli bir ölçüde etkilemeyen,
Kisitlamalar disinda, hiçbir kisitlamaya tabi olmamalidir.
b) Satis veya fiyat, kiymeti belirlenmekte olan esya bakimindan, kiymeti
tespit
edilemez bir kosul veya edim konusu olmamalidir.
c) Esyanin alici tarafindan tekrar satisi veya diger herhangi bir sekilde
elden
çikartilmasi ya da kullanimi sonucu dogan hasilanin bir bölümünün dogrudan
veya
dolayli olarak saticiya intikal etmesi halinde, ithal esyasinin fiilen
ödenen veya
ödenecek fiyatina 27 nci madde hükümlerine göre ilave
yapilabilmelidir.
d) Alici ve satici arasinda bir iliski bulunmamali; iliskinin varligi
durumunda ise,
satis bedeli bu maddenin 2 nci fikrasi hükümlerine göre gümrük kiymeti
olarak
kabul edilebilir nitelikte olmalidir.
2. a) Yukaridaki fikra hükümlerini uygulayarak satis bedelinin belirlenmesinde,
alici ile satici arasinda bir iliskinin varligi, satis bedelinin reddedilmesi
için tek
basina yeterli bir neden olusturmaz. Böyle durumlarda, satisa iliskin
kosullar
incelenerek, bu iliskinin fiyati etkilemedigi belirlenirse, satis bedeli
kabul edilir.
Gümrük idaresi, beyan sahibi veya diger kaynaklardan elde ettigi bilgilere
dayanarak, söz konusu iliskinin fiyati etkiledigi kanisina varirsa, bu
hususlari
beyan sahibine yazili olarak bildirir. Süresi içinde verilmek sartiyla
beyan sahibinin
cevap hakki saklidir.
b) Birbirleri ile iliskisi bulunan kisiler arasindaki bir satista, beyan
sahibi satis
bedelinin ayni veya yakin bir tarihte gerçeklesen asagida yer alan emsal
kiymetlerden birine çok yakin oldugunu ispatlarsa, bu satis bedeli kabul
edilerek,
esyanin kiymeti l inci fikra hükümlerine göre belirlenir.
- Türkiye’ye ihraç amaciyla satilan ayni veya benzer esyanin birbiriyle
hiçbir
iliskisi bulunmayan saticilar ve alicilar arasinda satisindaki satis bedeli,
-Ayni veya benzer esyanin, 25 inci maddenin 2 nci fikrasinin (c) bendi
hükümlerine göre belirlenen gümrük kiymeti,
-Ayni veya benzer esyanin, 25 inci maddenin 2 nci fikrasinin (d) bendi
hükümlerine göre belirlenen gümrük kiymeti.
Yukaridaki emsal kiymetlerle yapilan kiyaslama sirasinda, ticari düzeye,
miktara,
27 nci maddede sayilan unsurlara ve alici ile satici arasinda iliski bulunmayan
satislarda, saticinin üstlendigi, ancak satici ile alici arasinda iliski
bulunan
durumlarda saticinin üstlenmedigi giderlere iliskin ispatlanmis farkliliklar
dikkate
alinir.
c) (b) bendinde sayilan kiymetler, beyan sahibinin girisimi ile ve yalniz
kiyaslama
amaciyla kullanilir. (b) bendi hükümlerine dayanarak esyanin satis bedelinin
yerini
alacak bir kiymet tespit edilemez.
3. a) Fiilen ödenen veya ödenecek fiyat, ithal esyasi için alicinin,
satici veya
satici yararina yaptigi veya yapmasi gereken ödemelerin toplamidir. Bu
fiyat,
ithal esyasinin satis kosulu olarak, alicinin saticiya veya saticinin
bir yükümlülügünü karsilamak üzere üçüncü bir kisiye yaptigi veya yapacagi
tüm ödemeleri kapsar. Ödemeler, para transferi seklinde olabilecegi gibi,
akreditif
veya ciro edilebilir bir kiymetli evrak kullanilarak ya da dogrudan veya
dolayli
yapilabilir.
b) 27 nci maddeye göre yapilan ilaveler disinda, alicinin pazarlama dahil
kendi
hesabina yaptigi faaliyetler, satici yararina veya satici ile yapilan
bir anlasma
yoluyla da olsa, saticiya yapilan dolayli bir ödeme olarak degerlendirilmez.
Bu tür
islemlere iliskin giderler, ithal esyasinin gümrük kiymetinin tespiti
sirasinda fiilen
ödenen veya ödenecek fiyata ilave edilmez.
MADDE 25
1. 24 üncü madde hükümlerine göre belirlenemeyen gümrük kiymeti,
bu maddenin 2 nci fikrasinin (a), (b), (c) ve (d) bentlerinin sira halinde
uygulanmasiyla belirlenir. Esyanin gümrük kiymeti bir üst bent hükümlerine
göre
belirlenebildigi sürece bir alt bent hükümleri uygulanamaz. Ancak, beyan
sahibinin yazili talebinin gümrük idaresince uygun bulunmasi sartiyla
(c) ve (d)
bentlerinin uygulama sirasi degistirilebilir.
2. Bu madde hükümleri geregince, gümrük kiymeti asagidaki yöntemlere
göre
belirlenir:
a) Türkiye’ye ihraç amaciyla satilarak, kiymeti belirlenecek esya ile
ayni veya
yakin bir tarihte ihraç edilen esyanin satis bedeli,
b) Türkiye’ye ihraç amaciyla satilarak, kiymeti belirlenecek esya ile
ayni veya
yakin bir tarihte ihraç edilen benzer esyanin satis bedeli,
c) Ithal esyasinin veya ayni ya da benzer esyanin Türkiye içinde saticilardan
müstakil kisilere yapilan en büyük miktardaki satisina ait birim fiyata
dayali
kiymet,
d) Ithal esyasinin üretiminde kullanilan malzeme ve imalat veya diger
imal
islemlerinin bedel veya kiymetleri ile Türkiye’ye ihraç edilmek üzere
ihraç
ülkesindeki üreticiler tarafindan üretilen, kiymeti belirlenecek esya
ile ayni sinif
veya cins esyanin satisinda mutat olan kâr ve genel giderlere esit bir
tutar ve
27 nci maddenin 1 inci fikrasinin (e) bendinde sayilan diger bedel veya
kiymetler
toplamindan olusan hesaplanmis kiymet.
3. 2 nci fikranin uygulanmasina iliskin diger usul ve esaslar yönetmelikle
belirlenir.
MADDE 26
1. 24 ve 25 inci madde hükümlerine göre belirlenemeyen ithal
esyasinin gümrük kiymeti;
a) Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlasmasinin VII nci Maddesinin
Uygulanmasina Iliskin Anlasmanin,
b) Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlasmasinin VII nci Maddesinin,
c) Bu bölüm hükümlerinin,
Prensip ve genel hükümlerine uygun yöntemlerle ve Türkiye’de mevcut veriler
esas alinarak belirlenir.
2. 1 inci fikra hükümlerine göre gümrük kiymetinin belirlenmesinde;
a) Türkiye’de üretilen esyanin Türkiye içindeki satis fiyati,
b) Gümrük idaresinin iki alternatif kiymetten yüksek olanini kabul etmesini
öngören bir sistem,
c) Esyanin ihraç ülkesindeki iç piyasa fiyati,
d) Ayni veya benzer esyanin, 25 inci maddenin 2 nci fikrasinin (d) bendi
hükümlerine göre hesaplanmis kiymeti disindaki maliyet bedeli,
e) Türkiye’den baska bir ülkeye ihraç edilmek üzere satilmis esyanin fiyati,
f) Asgari gümrük kiymetleri,
g) Keyfi veya fiktif kiymetler,
Esas alinmaz.
MADDE 27
1. 24 üncü madde hükümlerine göre gümrük kiymeti belirlenirken,
ithal esyasinin fiilen ödenen veya ödenecek fiyatina asagidaki ilaveler
yapilir:
a) Asagidaki unsurlarin esyanin fiilen ödenen veya ödenecek fiyatina dahil
edilmemis, ancak alici tarafindan üstlenilen bölümü;
i) Satin alma komisyonlari disindaki komisyonlar ve tellâliye,
ii) Gümrük islemleri sirasinda söz konusu esya ile tek esya muamelesi
gören
kaplarin maliyeti,
iii) Isçilik ve malzeme giderleri dahil ambalaj bedeli;
b) Ithal esyasinin üretiminde ve ihraç amaciyla satisinda kullanilmak
üzere,
alici tarafindan dogrudan veya dolayli olarak, bedelsiz veya düsük bedelle
saglanan, fiilen ödenen veya ödenecek fiyata dahil
edilmemis olan asagida sayilan mal ve hizmetlerin kiymetinden verilecek
uygun
miktardaki pay; i) Ithal esyasina katilan malzeme, aksam, parça ve benzerleri,
ii) Ithal esyasinin üretimi sirasinda kullanilan araç, gereç, kalip ve
benzeri aletler,
iii) Ithal esyasinin üretimi sirasinda tüketilen maddeler,
iv) Ithal esyasinin üretimi için gereken ve ithal ülkesi disinda gerçeklestirilen
mühendislik, gelistirme, sanat ve çizim çalismalari, plan ve taslak hazirlama
hizmetleri;
c) Kiymeti belirlenecek esyanin satis kosulu geregi, alicinin dogrudan
veya dolayli
olarak ödemesi gereken, fiilen ödenen veya ödenecek fiyata dahil edilmemis
olan
royalti ve lisans ücretleri;
d) Ithal esyasinin tekrar satisi veya diger herhangi bir sekilde elden
çikartilmasi
ya da kullanimi sonucu dogan hâsilanin, dogrudan veya dolayli olarak saticiya
intikal eden kismi;
e) Ithal esyasi için Türkiye’deki giris liman veya yerine kadar yapilan
nakliye ve
sigorta giderleri.
2. Bu maddeye göre fiilen ödenen veya ödenecek fiyata yapilacak ilaveler
için
nesnel ve ölçülebilir veriler esas alinir.
3. Gümrük kiymetinin belirlenmesinde, fiilen ödenen veya ödenecek fiyata
bu
maddede öngörülenler disinda hiçbir ilave yapilamaz.
4. Bu bölümde geçen satin alma komisyonlari ifadesinden; ithalatçinin
temsilcisine kiymeti
belirlenecek esyanin satin alinmasinda yurtdisinda verdigi temsil hizmeti
karsiliginda ödedigi ücret anlasilir.
5. Ithal esyasinin gümrük kiymetinin belirlenmesi sirasinda;
a) Türkiye’de çogaltilmasi hakki için yapilan ödemeler
b) Türkiye’ye ihraç amaciyla satisinda bir satis kosulu olmamasi kaydiyla,
dagitim veya tekrar satishaklari için alicinin yaptigi ödemeler,
1 inci fikranin (c) bendi kapsaminda degerlendirilmez ve fiilen ödenen
veya
ödenecek fiyata ilave edilmez.
MADDE 28
Ithal esyasinin fiilen ödenen veya ödenecek fiyatindan ayirdedilebilmeleri
kosuluyla asagidaki giderler gümrük kiymetine dahil edilmez:
a) Esyanin, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi ile Türkiye’nin anlasmalarla
dahil
oldugu gümrük birligi gümrük bölgelerine giris yerine varisindan sonra
yapilan
nakliye ve sigorta giderleri,
b) Sinai tesis, makina veya teçhizat gibi, ithal esyasi için yapilan insa,
kurma,
montaj, bakim veya teknik yardima iliskin giderler,
c) Ithal esyasinin satisiyla ilgili olarak bir finansman anlasmasi uyarinca
alici
tarafindan üstlenilen faiz giderleri;
d) Ithal esyasinin Türkiye’de çogaltilmasi hakki için yapilan ödemeler;
e) Satin alma komisyonlari;
f) Esyanin ithali veya satisi nedeniyle Türkiye’de ödenecek ithalat vergileri.
(c) bendinde belirtilen hallerde, finansmanin satici veya bir baska kisi
tarafindan
saglanmis olmasina bakilmaz. Ancak, finansman anlasmasinin yazili olarak
yapilmis olmasi ve gerektiginde alicinin;
-Esyanin, fiilen ödenen veya ödenecek fiyat olarak beyan edilen fiyattan
satildigini,
-Söz konusu faiz oraninin, finansmanin saglandigi ülkede o tarihte bu
tür bir
islem için geçerli olan faiz orani seviyesini asmadigini, Kanitlamasi
sarttir.
MADDE 29
Bilgisayarlarda kullanilmak üzere, veri veya komutlar yüklü bilgi
tasiyicilarinin gümrük kiymetinin tespitine iliskin usul ve esaslar yönetmelikle
belirlenir.
MADDE 30
Esyanin gümrük vergisine esas alinacak kiymetinin Türk Lirasi olarak beyani
zorunludur. Fatura veya diger belgelerde yazili yabanci paralar, gümrük
yükümlülügünün dogdugu tarihte yürürlükte olan T.C. Merkez Bankasi döviz
satis
kurlari üzerinden Türk Lirasina çevrilir.
MADDE 31
1. Bu bölüm hükümleri, gümrükçe onaylanmis bir baska islem veya kullanima
tabi
tutulduktan sonra serbest dolasima giren esyanin gümrük kiymetinin
belirlenmesine iliskin özel hükümleri etkilemez.
2. 24, 25 ve 26 nci maddelere istisna olarak, genellikle konsinye sekilde
teslim
edilen çabuk bozulabilir esyanin gümrük kiymeti, beyan sahibinin talebi
üzerine,
gümrük idaresince basitlestirilmis usullere göre belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Esyanin Agirligi ve Kaplari
MADDE 32
1. Gümrük Tarifesinde agirlik esasina göre vergiye tabi esyada,
vergiye esas agirliklar ile bazi pozisyon ve alt pozisyonlarin kapsaminin
belirlenmesine esas alinan agirliklar;
a) Brüt agirliga atifta bulunulan hallerde, esyanin kendi agirligi ile
tüm ambalaj
maddeleri ve kaplarin agirliklari toplami,
b) Net agirliga veya sadece agirliga atifta bulunulan hallerde, esyanin
kendi
agirligi, Olarak degerlendirilir.
2. Brüt agirligi üzerinden vergiye tabi esya ambalajsiz geldigi takdirde,
söz konusu
esya bulundugu haldeki agirligi üzerinden vergiye tabi tutulur.
3. Degisik vergi oranlarina ve ayni zamanda brüt agirliklari üzerinden
vergiye tabi
esyanin ayni ambalaj içinde gelmesi halinde, esya, net agirliklari üzerinden
tartilir
ve ambalaj agirligi orantili olarak net agirliklara ilave edilir.
4. Beyan edilen ölçü birimi ile vergilendirmeye esas alinan ölçü biriminin
farkli
olmasi halinde, bunlarin birbirlerine dönüstürülmesine iliskin usul ve
esaslar
yönetmelikle belirlenir.
5. Esyanin ambalajlarinin
a) Alisilagelen ve bilinen maddelerden olmamasi veya gereginden farkli
bir sekilde
yapilmasi,
b) Ait olduklari esyanin faturasinda kiymetlerinin ayri gösterilmesi ve
ayni
zamanda bagimsiz bir ticari esya niteliginde olmasi,
c) Ithalat vergilerinden kaçinma amaciyla ambalaj olarak getirilmesi,
Hallerinde, bunlar ayri olarak beyan edilir ve girdikleri tarife pozisyonlarina
göre
vergiye tabi tutulur.
Ancak, yukaridaki gibi kendi tarifeleri üzerinden vergiye tabi ambalaj
maddelerinin
vergi orani, içindeki esyanin gümrük vergi oranindan düsük veya buna esit
bulundugu takdirde, ambalaj maddelerinin gümrük vergisi esyanin tabi bulundugu
vergi oranlari üzerinden ve esya ile birlikte hesaplanir.
6. Agirlik üzerinden vergiye tabi esyanin alisilagelen ambalaj niteliginde
olmayan
kutu, kilif ve mahfazalarinin gümrük vergi oranlari, içindeki esyanin
vergi
oranindan daha yüksek bulundugu takdirde, kendilerine ait tarife pozisyonlarina
göre vergiye tabi tutulur.
Kiymet üzerinden vergiye tabi esyanin kutu, kilif ve mahfazalari, baslibasina
bir
ticari esya niteliginde olmamasi ve kiymetinin esyanin kiymetine dahil
bulunmasi
sartiyla gümrük vergisine tabi tutulmaz.
7. Agirliklari üzerinden gümrük vergisine tabi esyanin örnekleme yöntemiyle
yapilan gümrük muayenesi sirasinda;
a) Kaplarin yalniz bir kaçinin tartilmasi sonucunda beyana göre fazlalik
saptanirsa,
ayni cins ve türden esyanin tartilmamis kaplarina da bu fazlaligin ortalamasi
esas
alinarak ilaveler yapilir. Beyan sahibi, bu sekilde yapilan islemi kabul
etmez ise
gümrük idaresi tarafindan bütün kaplar tartilir.
b) Tartilan kaplarda beyana göre eksiklik saptanirsa bunun esyanin dogal
özelliklerinden veya hasara ugramasindan veya noksan gönderildiginden
veya
çalinmasindan ileri geldiginin kanitlanmasi halinde, ithalat vergileri
bulunan miktar
üzerinden hesaplanir.
Ancak, bu gibi durumlarda gümrük idaresinin veya beyan sahibinin bütün
kaplari
tarttirmak haklari saklidir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Tasitlarin Kontrolü ve Gümrük Bölgesine Getirilen Esya Gümrükçe Onaylanmis
Bir Islem veya Kullanima Tabi Tutulana Kadar Uygulanacak Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Tasitlarin Türkiye Gümrük Bölgesine Giris ve Çikisi
MADDE 33
Türkiye Gümrük Bölgesine giris ve çikis gümrük kapilarindan yapilir. Türkiye
Gümrük Bölgesinin giris noktalarindaki gümrük kapilari ile içeride bulunan
gümrük
kapilari arasinda belirli yollarin takip edilmesi zorunludur. Giris ve
çikis kapilari ile
bunlari birbirine baglayan yollar ve hava tasitlarinin Türkiye Gümrük
Bölgesinde
inebilecekleri gümrük islemi yapilan havalimanlari ilgili kamu kuruluslarinin
görüsleri
alinarak, Müstesarlikça tespit edilerek Resmi Gazetede yayimlanir.
Genel hizmete açik demiryollari gümrük yolu sayilir.
MADDE 34
1. Türkiye Gümrük Bölgesine giren veya çikan tasitlar gümrük gözetimine
tabidir.
Bunlar, yürürlükteki hükümlere uygun olarak, gümrük idareleri tarafindan
denetlenir.
2. Karayolu ile Türkiye Gümrük Bölgesine gelen tasitlarin denetlenmesi
bitmeden
veya ilgili gümrük idaresinin izni alinmadan söz konusu tasitlara yük
ve yolcu
alinip verilemez ve tasit yoluna devam edemez; trenlerin vagon degistirmek
veya eklemek suretiyle tertipleri degistirilemez.
Türkiye Gümrük Bölgesi disindan, demiryolundan baska kara tasitlari ile
ancak
sinirdaki yetkili bir gümrük idaresine esya getirilebilir. Sinirdaki yetkili
olmayan bir
gümrük idaresine gelen esya gümrük gözetimi altinda yetkili bir gümrük
idaresine
götürülmedigi takdirde geri çevrilir.
Türkiye Gümrük Bölgesine yürütülerek getirilecek hayvanlar, saglik kontrolü
yapilabilen gümrük kapilarindan girebilir.
3. a) Türkiye Gümrük Bölgesi disindaki limanlardan gelen gemiler, Gümrük
Bölgesine girmelerinden itibaren beklenmeyen haller veya mücbir sebep
olmadikça
ya da gümrük denetimi gerektirmedikçe, gidecekleri limana göre mutat olan
rotayi
degistiremez, yolda duramaz baska gemilerle temas edemez ve gümrük idaresi
bulunmayan yerlere yanasamazlar. Gümrük memurlari gemiyi, yükünü ve bunlara
ait gerekli tüm defter, belge ve kayitlari denetlemeye, gerektiginde ambarlari
ve
esya bulunan diger yerleri mühür altina almaya yetkilidir. Yabanci limanlardan
gelip
Türk limanlarina veya nehirlerine girecek olan gemiler, gümrük denetlemesi
yapilmak üzere belirli yerlerde durur veya yol keserler.
Yabanci limanlardan gelen veya Türkiye’den yabanci limanlara giden gemilerin
gelis ve gidislerinden en az üç saat önce sahip veya acentasi tarafindan
ilgili
gümrük idarelerine bilgi verilir.
Gemi adamlari ve yolculari ile gemilere girip çikacak görevli ve görevsiz
kimseler
Türkiye’ye ancak yetkili gümrük idarelerinden giris ve çikis yapabilirler.
b) Türkiye limanlari arasinda düzenli sefer yapan ve acentasi bulunan
gemiler
serbest dolasimda olmayan esya alirlar veya yolda yabanci limana ugrarlarsa
(a)
fikrasi hükümlerine tabi tutulurlar. Bu tür gemiler ile bunlarin yolcu
ve yüklerinin
denetleme ve gümrük islemlerinde kolaylik saglayacak usul ve esaslar koymaya
Müstesarlik yetkilidir.
c) (b) fikrasi disinda kalan gemilerin Türkiye limanlari arasindaki sefer
ve
tasimalari gümrük gözetimine tabi tutulabilir. Bu tür gemiler, Müstesarlikça
belirlenecek sartlar ve verilecek izin çerçevesinde serbest dolasimda
olmayan
esyayi Türkiye limanlari arasinda transit suretiyle tasiyabilirler.
d) (c) fikrasinda yazili tasimalar ile Türkiye karasulari ve iç sularinda
seyreden her
türlü tasitlar üzerinde gümrükçe yapilacak gözetim ve denetime iliskin
usul ve
esaslar yönetmelikle belirlenir.
4. Türkiye’ye gelen ve Türkiye’den gidecek olan hava araçlari yetkili
gümrük
idaresi bulunan havalimanlarina inebilir veya bu havalimanlarindan kalkabilirler.
Bu hava araçlari gümrük gözetimine tabidir. Özel bir izin ile gelen ve
giden hava
gemilerinin kaptan pilotlari verilen talimata uygun olarak hareket ederler.
5. Türk ve yabanci donanmasina mensup harp gemileri ile Türk Hava Kuvvetlerine
mensup hava harp gemileri ve Bakanlar Kurulunun izni ile gelen yabanci
devletlerin
hava harp gemileri, içlerinde esya bulunmamasi halinde gümrük gözetimine
tabi
degildir.
MADDE 35
Türkiye Gümrük Bölgesine giris ve çikis ile gümrük idarelerindeki her
türlü gümrük
islemleri normal çalisma saatleri içinde yapilir. Ancak;
a) Demiryolu katarlari ve düzenli sefer yapan deniz, nehir, kara ve hava
tasitlari
gece ve gündüzün her saatinde Gümrük Bölgesine girip çikabilirler. Düzensiz
seferli olan ve yolcu getiren deniz, nehir, kara ve hava tasitlari da
ayni
sekilde Gümrük Bölgesine girip çikabilirler.
b) Isletme teskilati bulunan limanlarda, gemiler gece ve gündüzün her
saatinde
yük ve yolcu alip çikarabilirler.
c) Zorlayici sebeplerle çalisma saatleri disinda gümrük idaresi olan
bir limana
girmek veya bu limandan ayrilmak zorunda kalan gemilerin yük alip verme
istekleri
de gümrük idarelerince kabul edilir. Yolcu ve turist tasiyan her türlü
gemi mesai
saatleri disinda gümrük idaresi bulunan bir limana girip çikabilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Esyanin Türkiye Gümrük Bölgesine Girmesi
MADDE 36
1. Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen esya, girisinden itibaren gümrük
gözetimine
tabidir. Bunlar, yürürlükteki hükümlere uygun olarak gümrük idareleri
tarafindan
denetlenir.
2. Söz konusu esya gümrük statüleri belirleninceye, serbest dolasimda
olmayan
esya ise 77 nci maddenin 1 inci fikrasi hükmü sakli kalmak üzere, gümrük
statüleri degisinceye ya da serbest bölgeye girinceye yahut 163 ve 164
üncü
maddeler geregince yeniden ihraç veya imha edilinceye kadar gümrügün gözetimi
altinda kalir.
MADDE 37
1. Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen esya, getiren kisi tarafindan gecikmeksizin
Müstesarlikça belirlenen usul ve esaslara uygun olarak;
a) Belirlenen bir gümrük idaresine veya gümrükçe uygun görülen herhangi
bir yere,
b) Deniz veya havayoluyla ya da Türkiye Gümrük Bölgesinden geçmeksizin
karayoluyla dogrudan bir serbest bölgeye, Götürülür.
2. Türkiye Gümrük Bölgesine getirildikten sonra esyanin aktarilmasi sonucunda
nakliyesinden sorumlu olanlar yukarida belirtilen hükümlere uymak zorundadir.
3. Gümrük idarelerinin gözetim ve denetimine iliskin hükümler sakli kalmak
kaydiyla,
yolcu, sinir ahalisi ve posta esyasi ile ekonomik açidan önem arz etmeyen
esya
için özel hükümler getirmeye Müstesarlik yetkilidir.
4. Yukaridaki fikralar ve 38 ila 50 nci madde hükümleri, Türkiye’nin
deniz ve hava
limanlari disinda ugrak yeri olmayan ve düzenli bir hava veya deniz seferiyle
dogrudan yapilan tasimacilik nedeniyle Türkiye Gümrük Bölgesini geçici
olarak
terk eden esyaya uygulanmaz. Yabanci ülke limanlarinda, hava limanlarinda
veya
serbest limanlarda yüklenmis esya bu hükmün disindadir.
5. Bu maddenin 1 inci fikrasi hükmü, varis yeri bir Türk limani veya
havalimani
olmaksizin, Türkiye karasularini ya da hava sahasini geçen gemilerde veya
hava
araçlarinda yüklü esyaya uygulanmaz.
MADDE 38
1. Beklenmeyen haller veya mücbir sebep nedeniyle 33 üncü madde ile 34
üncü
maddenin 1 inci ve 3 üncü fikralarinda öngörülen yükümlülüklere uyulmadigi
takdirde, söz konusu yükümlülüklere tabi kisi veya onun yerine hareket
eden
diger kisiler, en yakin gümrük idaresini gecikmeksizin bu durumdan ve
esyanin
bulundugu hal ve yerden haberdar ederler.
2. Beklenmeyen haller veya mücbir sebep nedeniyle, Türkiye karasulari
içinde
tasidigi esyayi denize atan, karaya çikaran, baska bir tasita aktaran
veya bu
esyayi toplayan gemi kaptanlari yahut diger kisiler, esyanin gümrük statüsünün
belirlenmesi ve gereken diger önlemlerin alinmasi amaciyla en yakin gümrük
idaresini bu durumdan ve esyanin bulundugu hal ve yerden haberdar ederler.
3. 34 üncü maddenin 5 inci fikrasinda belirtilen bir geminin veya hava
gemisinin
beklenmeyen haller veya mücbir sebep nedeniyle 34 üncü maddenin 1, 3 ve
4
üncü fikralarinda öngörülen yükümlülüklere uymaksizin geçici olarak Türkiye
Gümrük Bölgesi içinde demir atmaya veya konaklamaya mecbur kalmasi halinde,
bu gemiyi veya hava gemisini Gümrük Bölgesine getiren veya onun yerine
hareket
eden diger kisiler, gümrük idaresini gecikmeksizin durumdan haberdar ederler.
4. 1 inci fikrada belirtilen esya ile 2 nci fikrada belirtilen gemi veya
hava gemisine
yüklü esyanin gümrük denetimine imkan verecek ve gerektiginde daha sonra
belirlenen veya uygun görülen bir gümrük idaresine götürülmelerini saglayacak
önlemler Müstesarlikça tespit edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Esyanin Gümrüge Sunulmasi
MADDE 39
Müstesarlikça belirlenen esaslara uygun olarak serbest bölgelere konulan
esya
hariç olmak üzere, gümrük idaresine veya gümrük idarelerinin belirledigi
veya
uygun gördügü diger bir yere gelen esya, bunu Türkiye Gümrük Bölgesine
getiren
kisi veya yerine göre esyanin gelisinden sonra tasimasini üstlenen kisi
tarafindan
gümrüge sunulur.
MADDE 40
Müstesarlik;
a) Yolcu beraberinde getirilecek,
b) Gümrüge sunulmaksizin bir gümrük rejimine tabi tutulabilecek,
Esya hakkinda, 39 uncu madde hükümleri disinda özel düzenlemeler yapabilir.
MADDE 41
Talep üzerine, gümrükçe onaylanmis bir islem veya kullanima tabi tutulmasindan
önce, gümrüge sunulan esyanin incelenmesi veya bundan numune alinmasi
yönünden ilgili ve yetkili kisilere izin verilebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Özet Beyan ve Gümrüge Sunulan Esyanin Bosaltilmasi
MADDE 42
44 üncü madde hükümleri sakli kalmak üzere, 39 uncu madde uyarinca gümrüge
sunulan esya için, esyanin gümrüge sunulmasini takibeden ilk is günü mesai
bitimine kadar ilgili gümrük idaresine bir özet beyan verilir.
MADDE 43
1. Özet beyan, Müstesarlikça belirlenen örnege uygun bir form ile yapilir.
Müstesarlik, esyanin teshisi için gerekli ayrintilari içeren ve uluslararasi
kabul
gören bir ticari veya resmi belgenin de özet beyan olarak kullanimina
izin
vermeye yetkilidir.
2. Özet beyan;
a) Esyayi Türkiye Gümrük Bölgesine getiren veya esyanin gelisinden sonra
tasima sorumlulugunu üstlenen,
b) (a) bendinde belirtilenlerin adina hareket eden, Kisi tarafindan verilir.
3. Türk ve yabanci ülke donanmasina ait harp gemileri ile Türk Hava Kuvvetlerine
ait hava harp gemileri ve Bakanlar Kurulu izni ile gelen yabanci devletlerin
hava
harp gemileri gümrük gözetimine tabi degildir. Ancak, harp gemileri ve
hava harp
gemileri ile getirilen esya, gümrük muayenesi ve diger gümrük islemlerinin
yapilmasini saglamak amaciyla, gelislerinden sonra en geç yirmidört saat
içinde
gemilerin komutanlari tarafindan bir liste halinde en yakin gümrük idaresine
bildirilir. Söz konusu gemilerin komutan ve diger mürettebatina ait esya
da bu
hükme tabidir.
4. Türkiye Gümrük Bölgesine bos olarak gelen tasitlarin bu durumu, bir
form ile
gümrük idarelerine bildirilir.
MADDE 44
Yolcu beraberinde getirilen esya ile yolculara ait olmakla birlikte baska
tasitlarla
getirilen esya ve posta yoluyla gönderilen koliler için özet beyan aranmamasi
hakkinda özel hükümler koymaya Müstesarlik yetkilidir. Ancak, özet beyan
aranmayacak hallerde, 42 nci maddede belirtilen sürenin dolmasindan önce,
esyanin gümrükçe onaylanmis bir islem veya kullanima tabi tutulmasi ve
gümrük
denetiminin tehlikeye düsmemesi sarttir.
MADDE 45
1. Esya bulundugu tasit araçlarindan gümrük idarelerinin belirledikleri
veya uygun
gördükleri yerlerde söz konusu idarelerin izni ile bosaltilabilir veya
aktarilabilir.
Gümrük idaresine özet beyan veya özet beyan olarak kullanilan ticari
ya da resmi
belge verilmeksizin tasitlardan esya bosaltilamaz.
Ancak, esyanin tamamen veya kismen acilen bosaltilmasini gerektiren kaçinilmaz
bir tehlikenin varligi durumunda bu izin aranmaz. Bu gibi durumlarda en
yakin
gümrük idaresi derhal haberdar edilir.
2. Gümrük idareleri, esyanin ve bulundugu tasima araçlarinin muayenesi
amaciyla
gerektiginde esyanin bosaltilmasini ve kaplarin açilmasini isteyebilir.
3. Esya konuldugu ilk yerden gümrük idarelerinin izni olmaksizin kaldirilamaz.
BEŞİNCIİ BÖLÜM
Gümrüge Sunulan Esyaya Gümrükçe Onaylanmis Bir Islem veya Kullanim
Belirlenmesi Zorunlulugu
MADDE 46
1. Gümrüge sunulan esyaya, gümrükçe onaylanmis bir islem veya kullanim
tayin
edilir.
2. Özet beyan kapsamindaki esyaya, gümrükçe onaylanmis bir islem veya
kullanim
belirlenerek, buna iliskin islemler;
a) Denizyolu ile gelen esya için, özet beyan verildigi tarihten itibaren
kirkbes gün,
b) Diger bir yolla gelen esya için, özet beyanin verildigi tarihten itibaren
yirmi gün,
Içinde tamamlanir.
3. Sartlar gerektirdigi takdirde, Müstesarlik 2 nci fikrada belirtilen
sürelerden daha
kisa bir süre saptayabilir veya bu sürelerin uzatilmasina izin verebilir.
Ancak,
gerçek ihtiyaçlari asan süre uzatimiyapilamaz.
ALTINCI BÖLÜM
Esyanin Geçici Depolanmasi
MADDE 47
Esya, gümrüge sunulmasindan sonra gümrükçe onaylanmis bir islem veya
kullanima tabi tutuluncaya kadar geçici depolanan esya statüsünde bulunur
ve
bu sekilde adlandirilir.
MADDE 48
1. Geçici depolanan esya, sadece gümrük idarelerinin uygun gördügü yerlerde
ve bu idarelerin belirledigi kosullarda depolanabilir.
Gümrük idareleri, geçici depolanan esya için tahakkuk edebilecek gümrük
vergilerinin ödenmesini saglamak üzere esya sahibinden teminat isteyebilir.
2. Yolcu beraberinde getirilip gümrüge sunulmasindan sonra gümrükçe
onaylanmis bir islem veya kullanima tabi tutuluncaya kadar yolcu esyasina
mahsus gümrük ambarlarina konulan esyanin buralarda kalabilecegi süre
üç aydir.
MADDE 49
41 inci madde hükümleri sakli kalmak üzere, geçici depolanan esya, görünüs
ve
teknik özelliklerinin degistirilmemesi kosuluyla, ayni durumda muhafazalarini
saglamak üzere yönetmelikle belirlenen elleçlemeye tabi tutulabilir.
MADDE 50
1. 46 nci maddeye göre belirlenmis süreler ile 48 inci maddenin 2 nci
fikrasinda
belirtilen süre içinde kendilerine gümrükçe onaylanmis bir islem veya
kullanim
tayini için gerekli islemlere baslanmamis esya, herhangi bir adli veya
idari
takibata konu olmamasi halinde,177 ila 180 inci madde hükümlerine göre
tasfiye
edilir.
2. Gümrük idareleri, söz konusu esyayi durumu belirleninceye kadar, esya
sahibinin risk ve hesabina gümrügün denetimindeki özel bir yere sevk edebilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Transit Rejimi Altinda Tasinan Esyaya Uygulanacak Hükümler
MADDE 51
37 nci maddenin 1 inci fikrasinin (a) bendi hariç olmak üzere, 37 ila
50 nci madde
hükümleri, daha önce baslamis bir transit rejimi altinda Türkiye Gümrük
Bölgesine
getirilen esyaya uygulanmaz.
MADDE 52
Türkiye Gümrük Bölgesindeki bir yerden diger bir yere transit rejimi hükümleri
çerçevesinde nakledilmek üzere gümrüge sunulan esyaya 41 ila 50 nci madde
hükümleri uygulanir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Diger Hükümler
MADDE 53
Gümrük idareleri, sartlar gerektirdigi takdirde, gümrüge sunulan esyayi
imha
ettirebilir. Gümrük idareleri bu durumu esya sahibine bildirir. Esyanin
imhasina
iliskin masraflar esya sahibinden tahsil edilir.
MADDE 54
Bu Kanun hükümlerine aykiri olarak, Türkiye Gümrük Bölgesine getirildigi
veya
gümrük denetimine tabi tutulmadigi saptanan esyaya, 7.1.1932 tarihli ve
1918
sayili Kaçakçiligin Men ve Takibine Dair Kanun ile ilgili diger kanun
hükümleri
uygulanir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Gümrükçe OnaylanmisIslem veya Kullanim
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
MADDE 55
1. Aksine hüküm bulunmadikça; niteligine, miktarina, menseine, yükleme
veya
varis ülkesine bakilmaksizin, bir esya, belirlenmissartlar altinda her
zaman
gümrükçe onaylanmis islem veya kullanimlardan birine tabi tutulabilir.
2. Bakanlar Kurulu; kamu ahlaki, kamu düzeni, kamu güvenligi, insan,
hayvan ve
bitki saglik ve hayatlarinin korunmasi, sanatsal, tarihi veya arkeolojik
degeri olan
ulusal hazinelerin korunmasi, fikri ve sinai mülkiyet haklarinin korunmasi
gerekçeleri ile esyanin gümrükçe onaylanmis bir islem veya kullanima tabi
tutulmasina yasaklama veya kisitlamalar koyabilir.
3. Türkiye ile ticaret, gümrük, tasimacilik anlasmasi bulunmayan ve imzalanmis
anlasmalari süresinden önce tek tarafli olarak kismen veya tamamen hükümsüz
birakan veya Türk kara, hava ve deniz tasitlarina karsi yasaklama ve kisitlamalar
koyan veya bunlar hakkinda farkli islemler uygulayan yabanci ülkelere
ait esya
ve tasitlara, karsilik olmak üzere, yasaklama veya kisitlamalar koymaya
ve farkli
islemler veya farkli tarifeler uygulamaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
MADDE 56
1. Gerek üzerlerinde, gerek iç ve dis ambalajlarinda üretildigi ülkeden
baska bir
ülke ürünü oldugunu gösteren veya böyle bir izlenim uyandiran isim ya
da
simgeler tasiyan esyanin Türkiye’ye ithaline izin verilmez. Bu gibi esyanin
Türkiye’den transit geçisine veya antrepo ve benzeri yerlere konulmasina
ya da
yeniden ihracina Müstesarlikça izin verilebilir.
2. Türk menseli esyada kullanilmak üzere ve bunlarin baska ülke menseli
oldugunu
gösterecek veya böyle bir izlenim uyandiracak nitelikte, üzerleri yabanci
dille
yazili veya basili her türlü bos zarf, serit, etiket, damga ve benzeri
esya ile
Türkiye’de düzenlenebilecek belgeleri baska ülkelerde düzenlenmis gibi
gösterebilecek nitelikte, üzerleri imzali veya imzasiz olsun, Türkiye’de
yerlesik
olmayan yabanci firmalara ait proforma faturalar hariç bos faturalarin
Türkiye’ye
ithaline izin verilmez. Türkiye’de yerlesik firmalarla, lisans, royalti
veya patent
anlasmasi imzalamis yabanci firmalarin bu tür esyasi bu hükmün disindadir.
MADDE 57
1. Fikri ve sinai mülkiyet haklarinin korunmasi mevzuatina göre, marka,
cografi
isaret, endüstriyel tasarim haklari ile Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
kapsamina
giren haklarla ilgili olarak, hak sahibinin yetkilerine tecavüz eder mahiyetteki
esyanin gümrük islemleri; hak sahibinin veya temsilcisinin talebi üzerine
veya
söz konusu esyanin sahte markali ya da telif hakkina tabi taklit mal tarifine
uyduguna iliskin açik deliller olmasi halinde, re’sen gümrük idareleri
tarafindan
durdurulur. Durdurma karari ithalatçiya veya hak sahibine veya temsilcisine
bildirilir.
2. Gümrük idareleri, olayin özelligine göre ithalatçinin veya kamunun
hakkini
güvenceye almak ve suistimalleri önlemek amaciyla, basvuru sahibinden
esyanin
kiymeti oraninda bir teminat isteyebilirler.
3. Basvurunun kabul edildigi tarihte sikayet konusu esya serbest dolasima
girmis
ise basvurunun gümrük idaresince kabul edilmesi; söz konusu esyanin geregince
muayene edilmeden ithaline izin verildigi gerekçesiyle hak sahibine tazminat
hakki dogurmaz. Sahte markali veya taklit mallarla mücadele kapsaminda,
gümrük islemleri gümrük idaresince re’sen durdurulan esyadan dolayi, ilgili
kisilerin
yapilan islemler sonucunda fayda veya zarara ugramasi halinde, gümrük
idaresi
yetkilileri bu kisilere karsi sorumlu tutulmaz.
4. Gümrük idaresince alinan durdurma kararinin hak sahibine tebliginden
itibaren
on gün içinde esas hakkinda yetkili mahkemede dava açilmaz veya mahkemeden
tedbir niteliginde karar alinmazsa, esya hakkinda beyan sahibinin talepte
bulundugu gümrük rejimi hükümlerine göre islem yapilir.
5. Gümrük islemleri durdurulan esya, yetkili mahkemece alinan karar
dogrultusunda, tasfiye rejimi hükümlerine göre imha veya asli nitelikleri
degistirilerek satis suretiyle tasfiye edilebilir.
6. Yolcu beraberinde getirilen zati ve hediyelik esya ile posta kolileri
ile
gönderilen ticari mahiyette olmayan esya için bu madde hükümleri uygulanmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
Gümrük Rejimleri
BİRİNCİ AYIRIM
Esyanin Bir Gümrük Rejimine Tabi Tutulmasi
MADDE 58
1. Bir gümrük rejimine tabi tutulmak istenen esya, bu rejime uygun sekilde
yetkili
gümrük idaresine beyan edilir.
2. Ihracat, hariçte isleme, transit veya antrepo rejimi için beyan edilen
serbest
dolasimda bulunan esya, gümrüge verilen beyannamenin tescilinden itibaren
Türkiye Gümrük Bölgesinden çikincaya veya imha edilinceye ya da gümrük
beyannamesi iptal edilinceye kadar gümrük gözetimi altinda kalir.
MADDE 59
1. Gümrük beyani;
a) Yazili olarak,
b) Bilgisayar veri isleme teknigi yoluyla,
c) Sözlü olarak,
d) Esya sahibinin bu esyayi bir gümrük rejimine tabi tutma istegini ifade
ettigi herhangi bir tasarruf yoluyla, Yapilabilir.
2. 1 inci fikranin (b), (c) ve (d) bendlerinde belirtilen sekilde yapilan
beyanlara
iliskin usuller 60 ila 71 inci madde hükümlerine aykiri olmayacak sekilde
yönetmelikle belirlenir. A. Yazili Beyanlar I. Normal Usul
MADDE 60
1. Yazili beyan, 4 üncü fikrada belirtilen beyanname ile yapilir. Bu
beyannamenin esyanin beyan edildigi gümrük rejimini düzenleyen hükümlerin
uygulanmasi için gerekli bütün bilgileri ihtiva etmesi ve imzalanmasi
gerekir.
2. Esyanin beyan edildigi gümrük rejimini düzenleyen hükümlerin uygulanmasi
ìçin gerekli bütün belgeler beyannameye eklenir.
3. Kazintili ve silintili beyannameler gümrük idarelerince kabul edilmez.
Ancak,
beyannameler hatali yazinin üzeri okunacak sekilde çizilerek yanina dogrusu
yazilip beyan sahibi tarafindan imzalanarak ve tescil sirasinda resmi
mühürle
mühürlenerek düzeltilir.
4. Gümrük islemleri, sekil ve içerigi yönetmelikle belirlenen beyanname
ve diger
belgelerle yapilmak zorundadir. Bu belgelerin basimi ve dagitimina iliskin
usul ve
esaslar Müstesarlikça belirlenir. Bilgisayar ortaminda hazirlanan söz
konusu
belgelerin kabulüne Müstesarlik yetkilidir.
MADDE 61
1. 60 inci maddede belirtilen sartlara uygun beyannameler, ait olduklari
esyanin gümrüge sunulmus olmasi halinde gümrük idareleri tarafindan tescil
edilir. Tescil, beyanname veya beyanname hükmündeki belgenin üzerine
mühür vurularak, sira numarasi ve tarih konulmasi ile bu beyannameye ait
bilgilerin tescil defterine yazilmasi veya tescil defteri yerine geçen
bilgisayar
kaydina alinmasiyla tamamlanir.
2. Aksine hüküm bulunmadikça, esyanin beyan edildigi gümrük rejimine
iliskin
tüm hükümlerin uygulanmasinda esas alinacak tarih, beyannamenin gümrük
idareleri tarafindan tescil edildigi tarihtir.
3. Gümrük idaresince tescil edilmis olan beyanname, ait oldugu esyanin
vergileri ve para cezalarindan dolayi taahhüt niteliginde beyan sahibini
baglar
ve gümrük vergileri tahakkukuna esas tutulur.
MADDE 62
1. 5 inci madde hükümleri sakli kalmak üzere; gümrük beyannamesi, ilgili
esyayi ve esyanin beyan edildigi gümrük rejimine iliskin hükümlerin uygulanmasi
için gerekli belgeleri yetkili gümrük idarelerine verme yetkisine sahip
olan
veya verilmesini saglayabilen kisiler tarafindan verilebilir.
2. Ancak, bir beyannamenin tescilinin belirli bir kisi için özel yükümlülükler
getirmesi halinde, bu beyanin söz konusu kisi tarafindan ya da bu kisi
hesabina yapilmasi ve beyan sahibinin Türkiye Gümrük Bölgesinde yerlesik
olmasi gerekir. Bununla birlikte, yerlesik olma kosulu, transit ya da
geçici
ithalat beyaninda bulunan veya gümrük idarelerinin uygun bulmasi kosuluyla
arizi olarak beyanda bulunan kisilere uygulanmaz.
MADDE 63
Beyannameler tescilden sonra düzeltilemezler. Ancak, beyan
sahibinin talebi üzerine, tescilden sonra esyanin cins, nevi ve niteligi
ile
marka ve numaralari disinda beyannamede yer alan agirlik, adet, ölçü yahut
kiymet yönlerinden bir veya daha fazla bilginin düzeltilmesine gümrük
idarelerince izin verilir. Bu düzeltmeler, idare amirinin izni ile yapilir
ve
beyanda bulunan ile birlikte imzalanarak resmi mühürle mühürlenir.
Ancak;
a) Beyan sahibine esyanin muayene edileceginin bildirilmesinden,
b) Söz konusu bilgilerin yanlis oldugunun tespit edilmesinden,
c) 73 üncü madde hükümleri sakli kalmak üzere, esyanin teslim edilmesinden,
Sonra beyannamede düzeltme yapilmasina izin verilmez.
MADDE 64
1. Gümrük idareleri, beyan sahibinin talebi üzerine ve esyanin yanlislikla
beyanname konusu gümrük rejimine tabi tutulmasina veya beyan edildigi
rejime tabi tutulmasinin özel nedenlerle artik mümkün olmadigina iliskin
kanitlayici belgeleri ibraz etmesi halinde, tescil edilmis bir beyannameyi
iptal
ederek, gerektiginde yeni bir rejim beyaninda bulunulmasina izin verebilirler.
Ancak, gümrük idarelerince beyan sahibine esyanin muayene edileceginin
bildirilmis oldugu hallerde, muayenenin sonucu alinmadan beyannamenin
iptaline iliskin talep kabul edilmez.
2. Hiçbir sekilde kullanilamaz hale gelmis esyanin, talep halinde imhasina
veya
Gümrük Bölgesi disina çikarilmasina izin verilir.
3. Beyannamenin tescilinden sonra, esyanin niteliklerinde meydana gelen
degisiklikler veya bozulmalar nedeniyle ithalat vergilerinden indirim
yapilmaz.
Ancak;
a) Özellikle ilk madde olarak kullanilmasi
mümkün hale gelen esyanin ilk madde olarak beyan
edilmesine gümrük idarelerince izin verilir. Gerekli görülmesi halinde,
gümrük
idareleri bu esyanin ilk madde seklinden baska bir sekilde kullanilmasini
önleyici tedbirleri alir.
b) Kismen hasara ugrayan esyanin ayrilmasi mümkün ise hasara ugramis
kismi
için (a) bendi hükümlerine göre islem yapilir. Esyanin hasarli ve hasarsiz
sekilde ayrilmasinin mümkün olmadigi hallerde, beyan sahibinin talebi
dogrultusunda (a) bendi hükmü uygulanabilecegi gibi, bu esyanin Gümrük
Bölgesi disina çikarilmasina veya imhasina da izin verilir.
4. Yönetmelikle belirlenen haller disinda, esyanin tesliminden sonra
beyannameler iptal edilemez.
5. Beyannamenin iptali, yürürlükteki cezai hükümlerin uygulanmasina engel
olusturmaz.
MADDE 65
1. Gümrük idareleri, beyanin dogrulugunu arastirmak üzere;
a) Beyanname ile ilgili ve beyannameye ekli belgeleri kontrol edebilir
ve
beyannamenin içerdigi bilgilerin dogrulugunu arastirmak amaci ile beyan
sahibinden diger belgeleri de vermesini isteyebilir,
b) Esyayi muayene edebilir ve ayrintili muayene veya tahlil amaciyla numune
alabilirler.
2. Beyanname kapsami esyanin muayene edilmesi halinde, muayene sonuçlari,
muayene edilmemesi halinde ise beyannamede yer alan bilgiler, esyanin
tabi
oldugu gümrük rejimi hükümlerinin uygulanmasinda esas alinir.
3. Kontrol amaciyla gümrük müfettisleri, gümrük müfettis yardimcilari,
gümrük
kontrolörleri ve gümrük idare amirleri muayenesi yapilmis ve islemleri
tamamlanmis esyanin ikinci muayenesini her zaman yapabilirler. Keza, sözü
edilenler gümrük islemlerini her asamada denetlemeye yetkilidirler.
4. Beyannameyi kontrol edenler ile muayeneyi ve ikinci muayeneyi yapanlar,
yaptiklari kontrolden veya muayeneden, gümrük vergilerinin
hesaplanmasindan ya da muafiyet hükümlerinin uygulanmasindan, duruma
göre tek baslarina veya müteselsilen sorumludurlar.
MADDE 66
1. Esyanin muayenesi, bunlarin gümrük idarelerince konulmasina izin verilen
yerlerde veya antrepolarda yapilir. Bu yerler disinda da esya muayenesi
yapilmasina iliskin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Kurye çantalarinin gümrük islemleri, Milli Savunma ve Disisleri Bakanliklari
ile
Gümrük Müstesarligi tarafindan müstereken belirlenir.
2. Esyanin muayene edilecegi ve numunelerin alinacagi yerlere tasinmasi
ile
bu muayene ve numune alma islemleri için gerekli tüm elleçleme giderleri
beyan sahibi tarafindan karsilanir.
3. Beyan sahibi esyanin muayenesi ve numune alinmasi sirasinda hazir
bulunabilir. Gümrük idareleri, uygun gördükleri takdirde muayene ve numune
alma islemini kolaylastirmak için gerekli yardimi saglamak üzere, beyan
sahibinin söz konusu muayenede veya numune aliminda hazir bulunmasini
veya temsil edilmesini zorunlu tutabilirler.
4. Numunelerin yürürlükteki hükümlere uygun olarak alinmasi sartiyla,
gümrük
idareleri, numuneler karsiliginda herhangi bir tazminat ödemekle yükümlü
degildir. Gümrük idareleri, kendi yaptiklari tahlil veya inceleme masraflarini
üstlenir. Ancak, gümrük laboratuvarlarinin yetersiz kalmasi nedeniyle,
hariçte
yaptirilacak tahlil veya inceleme masrafi beyan sahibi tarafindan karsilanir.
5. Tahlilden arta kalan numuneler, tahlil sonuçlarinin ilgilisine bildirilmesinden
sonra bir ay içinde alinmadigi takdirde gümrüge terk edilmis sayilir.
6. Laboratuvar tahlillerine iliskin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
MADDE 67
1. Bir beyanname kapsami esyanin tek kalemden olusmasi ve kismen muayene
edilmesi halinde, muayene sonuçlari söz konusu beyanname kapsami esyanin
tümüne uygulanir.
Bununla birlikte, beyan sahibi,kismi muayene sonuçlarinin beyan edilen
esyanin kalan kismi için geçerli olmadigi düsüncesinde ise esyanin tamaminin
muayenesini talep edebilir.
2. Bir beyannamenin iki veya daha fazla kalemi kapsamasi halinde, her
kaleme
iliskin bilgiler ayri bir beyan sayilir. Bir kalemin eksik veya fazlasi,
diger
kalemin fazla veya eksigine mahsup edilemez. Türk Gümrük Tarife Cetvelinde
ayni tarife pozisyonunun alt açiliminda bulunan ve ayni kanuni veya tercihli
vergi oranina tabi olan esya bir kalem sayilir.
MADDE 68
1. Gümrük idareleri, esyanin beyan edildigi gümrük rejimi sartlarina uyulmasini
saglamak üzere zorunlu olan hallerde, esyanin ayniyetini tespite yönelik
önlemleri alirlar.
2. Esyaya veya tasitlara ayniyet tespitine yönelik olarak tatbik edilen
etiket,
mühür ve benzeri araçlar, beklenmeyen hal veya mücbir sebep nedeniyle,
esyanin veya tasitlarin korunmasini saglamak için sökülmeleri veya imhalari
zorunlu olmadikça, yalniz gümrük idareleri tarafindan veya bu idarelerin
izni
ile sökülebilir ya da imha edilebilir.
MADDE 69
1. Esyanin ilgili rejime tabi tutulma sartlarinin yerine getirilmesi ve
esyanin yasaklayici veya kisitlayici önlemlere tabi olmamasi kaydiyla,
gümrük
idareleri, tescilden sonra beyannamedeki bilgileri kontrol ederek veya
belli
hallerde kontrol etmeksizin, esyayi teslim ederler. Ancak, beyannamenin
incelenmesinin makul bir süre içinde tamamlanamadigi ve bu inceleme
sirasinda esyanin hazir bulundurulmasina gerek olmadigi hallerde de esya
teslim edilir.
Yasaklama veya kisitlamaya tabi olmasi nedeniyle teslimine imkan bulunmayan
esyanin tabi olacagi islemlere iliskin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
2. Ayni beyanname kapsami esyanin tümünün ayni anda teslimi esastir.
Bu fikranin uygulamasinda, bir beyannamenin iki veya daha fazla kalemi
kapsamasi halinde, her kaleme iliskin bilgiler ayri bir beyanname konusu
esya
gibi degerlendirilir.
3. Beyannamenin tescilinin bir yükümlülügü dogurmasi halinde, gümrük
vergileri
ödenmedikçe veya teminata baglanmadikça beyanname kapsami esya teslim
edilemez. Ancak, bu hüküm kismi muafiyete tabi geçici ithalat rejimine
uygulanamaz.
4. Beyan edilen gümrük rejimi hükümlerine göre teminat istenmesi halinde,
söz konusu teminat alinmadan esya teslim edilemez.
MADDE 70
1. Beyan sahibinden kaynaklanan sebeplerle 46 nci maddede belirtilen
süreler içerisinde, tescil edilmis beyanname kapsami esyanin;
a) Muayenesine baslanamamasi veya devam edilememesi,
b) Beyan edildigi gümrük rejimine tabi tutulmasi için verilmesi gereken
belgelerin verilmemis olmasi,
c) Ödenmesi veya teminat altina alinmasi gereken ithalat veya ihracat
vergilerinin ödenmemesi veya teminatin verilmemesi, Hallerinde, esya
muayene edilir. Muayene sonucunda gümrük idarelerince alinacak para
cezasini veya diger takipleri gerektiren veya gerektirmeyen durumlar bir
tutanaga baglanir ve daha sonra esya 177 ila 180 inci madde hükümlerine
göre tasfiye edilir.
2. Gümrük antrepolarinda bulunan esya için, serbest dolasima giris rejimine
iliskin beyanname verilmesi halinde, gümrük islemlerinin beyannamenin
tescil
tarihinden itibaren otuz gün içinde bitirilmesi gerekir. Bu süre içinde
islemleri
bitirilemeyen esya ile ilgili olarak 1 inci fikra hükümleri uygulanir.
II. Basitlestirilmis Usul
MADDE 71
1. Gümrük idareleri, usul ve formalitelerin mümkün oldugunca basitlestirilmesi
için ve gümrük islemlerinin yürürlükteki hükümlere uygun olarak yürütülmesini
saglayacak sekilde, yönetmelikle belirlenen sartlar altinda;
a) 60 inci maddede sözü edilen beyannameye eklenmesi gereken belgelerden
bazilarinin eklenmemesine ve kaydedilmesi gereken bazi bilgilerin
beyannameye yazilmamasina,
b) Sözü edilen beyanname yerine, esyanin ilgili gümrük rejimine tabi
tutulmasi talebi ile birlikte, ticari veya idari bir belgenin verilmesine,
c) Esyanin ilgili rejime geçisinin kayit yoluyla yapilmasina, Izin verebilirler.
(c) bendinin uygulanmasinda beyan sahibi esyayi gümrüge sunma
yükümlülügünden muaf tutulabilir.
Basitlestirilmis usulle beyan, ticari veya idari belge yahut kayit, esyanin
teshisi için gerekli bilgileri kapsamak zorundadir. Kayit yoluyla islem
yapilan
hallerde kayit tarihinin yazilmasi sarttir.
2. Beyan sahibi genel, dönemsel veya özet niteliginde bir tamamlayici
beyanda bulunur. Tamamlayici beyanin aranmayacagi haller yönetmelikle
belirlenir.
3. Tamamlayici beyanlar ile 1 inci fikranin (a), (b) ve (c) bentlerinde
sözü
edilen beyanlar, ayrilmaz bir bütündür ve basitlestirilmis isleme iliskin
beyannamelerin tescil tarihinden itibaren hüküm ifade ederler. 1 inci
fikranin
(c) bendinde belirtilen hallerde kayit islemi, 60 inci maddede sözü edilen
beyannamenin tescili ile ayni hukuki sonucu dogurur.
B. Diger Beyanlar
MADDE 72
Asagida yazili hallerde yetkili makamlardan gönderilecek resmi yazilar
beyanname kabul edilerek esyanin gümrük islemleri, bu yazilara dayanilarak
yürütülür.
a) Cumhurbaskaninin zat ve ikametgâhina ait esya hakkinda Cumhurbaskanligi
Genel Sekreterliginden gönderilecek yazilar,
b) Diplomatik muaflik ve ayricaliklardan yararlananlarin ancak kendi adlarina
veya elçilik adina gelecek esya için karsilikli olmak sartiyla misyon
seflerinden
veya muaflik hakki taninmis heyet baskanlarinca gönderilen yazilar ile
kurye
çantalarina ait kurye mektuplari.
Bu mektuplarin sekli, kapsayacagi bilgiler ve görecegi islemler Disisleri
Bakanligi ve Gümrük Müstesarliginca müstereken tespit olunur.
C. Esyanin Tesliminden Sonra Beyanin Kontrolü
MADDE 73
1. Gümrük idareleri, esyanin tesliminden sonra ve beyannamedeki bilgilerin
dogrulugunu saptamak amaciyla, esyanin ithal veya ihraç islemlerini veya
sonraki ticari islemlere iliskin ticari belge ve verileri kontrol edebilirler.
Bu
kontroller beyan sahibine, söz konusu islemler ile dogrudan ya da dolayli
olarak ticari yönden ilgili diger kisilere veya belge ve verileri ticari
amaçla
elinde bulunduran diger kisilere ait yerlerde yapilabilir. Mümkün oldugu
takdirde esya muayene de edilebilir.
2. Gümrük idareleri, kendi yetkileri dogrultusunda veya beyan sahibinin
talebi
üzerine, yönetmelikle belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, beyannamenin
düzeltilmesini esyanin tesliminden sonra da yapabilirler.
3. Beyannamenin incelenmesi veya esyanin tesliminden sonraki kontrolü
sonucunda, ilgili gümrük rejimine iliskin hükümlerin yanlis veya eksik
bilgilere
dayanarak uygulandiginin saptanmasi halinde, gümrük idareleri, bu Kanunda
yer alan ceza hükümleri sakli kalmak üzere, beyani yeni bulgulara göre
düzeltmek için gerekli islemleri yaparlar.
İKİNCİ AYIRIM
Serbest Dolasima Giris Rejimi
MADDE 74
Türkiye Gümrük Bölgesine gelen esyanin serbest dolasima girisi; ticaret
politikasi önlemlerinin uygulanmasi, esyanin ithali için öngörülen diger
islemlerin tamamlanmasi ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili
ile
mümkündür.
MADDE 75
1. Beyan sahibi, tarimsal mali yükler disinda kalan ithalat vergilerinin
oranlarinin serbest dolasima giris beyannamesinin tescil tarihinden sonra,
fakat esyaya iliskin gümrük vergilerinin ödenmesinden veya teminata
baglanmasindan önce indirilmesi halinde, lehine olan oranin uygulanmasini
isteyebilir.
2. Beyan sahibinden kaynaklanan nedenlerle gümrük islemlerinin
tamamlanamamasi halinde, 1 inci fikra hükmü uygulanmaz.
MADDE 76
Bir konsimento içerigi esyanin degisik tarife pozisyonlarina girdigi hallerde;
her bir esya için kendi tarife pozisyonuna göre islem yapilmasinin ek
bir is
yükü ve masrafa sebep olmasi halinde, beyan sahibinin talebi üzerine,
gümrük idareleri, esyanin tamamina en yüksek ithalat vergi oranina tabi
esyanin tarife pozisyonuna göre vergi uygulayabilirler.
MADDE 77
1. Özel amaca yönelik kullanim nedeniyle indirimli veya sifir vergi oranindan
yararlanarak serbest dolasima girmis esyanin gümrük gözetimi, nihai kullanim
olarak kabul edilen üretim veya kullanim faaliyetiyle sona erer. Ayrica,
indirimli
veya sifir vergi uygulamasina iliskin kosullarin sona erdigi, esyanin
ihraç veya
imha edildigi, esyanin indirimli veya sifir vergi uygulamasi için belirlenmis
amaçlar disinda kullanilmasi nedeniyle tahsili gereken vergilerin ödendigi
hallerde de gümrük gözetimi sona erer.
2. Nihai kullanim nedeniyle serbest dolasima giren esyaya, duruma göre
81
inci maddenin 2 nci fikrasi veya 83 üncü madde hükümleri uygulanir.
MADDE 78- Serbest dolasimda bulunan esya, asagida belirtilen hallerde
bu statüsünü kaybeder:
a) Serbest dolasima giris beyannamesinin iptal edilmesi,
b) Geri ödeme sisteminin uygulandigi dahilde isleme rejimi çerçevesinde
islendikten sonra ihraç edilen esyaya iliskin gümrük vergilerinin geri
verilmesi
veya kaldirilmasi,
c) 213 üncü madde hükmü uyarinca, esyanin kusurlu veya satis sözlesmesi
hükümlerine uygun olmamasi nedeniyle, gümrük vergilerinin geri verilmesi
veya kaldirilmasi,
d) 214 üncü madde hükmü uyarinca, esyanin ihracina, geri gönderilmesine
veya gümrükçe onaylanmis baska bir islem veya kullanima tabi tutulmasi
nedeniyle gümrük vergilerinin geri verilmesi veya kaldirilmasi.
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Sartli Muafiyet Düzenlemeleri ve Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri
A. Ortak Hükümler
MADDE 79
1. Bu Kanunun 80 ila 83 üncü maddelerinde geçen;
a) “Rejim” deyimi, serbest dolasimda olmayan esyaya,
-Transit,
-Antrepo,
-Sartli muafiyet sistemi kapsaminda dahilde isleme,
-Gümrük kontrolü altinda isleme,
-Geçici ithalat;
b) “Ekonomik etkili gümrük rejimi” deyimi,
-Antrepo,
-Dahilde isleme,
-Gümrük kontrolü altinda isleme,
-Geçici ithalat,
-Hariçte isleme;
Düzenlemelerinin uygulanmasi anlamina gelir.
2. “Ithal esyasi” deyimi, sartli muafiyet düzenlemelerine tabi tutulan
esya ile
geri ödeme sisteminin uygulandigi dahilde isleme rejiminde, 118 inci maddede
belirtilen islemlere tabi tutularak serbest dolasima giren esya anlamina
gelir.
3. “Degismemis esya” deyimi, dahilde isleme veya gümrük kontrolü altinda
isleme rejimleri çerçevesinde hiçbir sekilde isçilik görmemis ithal esyasi
anlamina gelir.
MADDE 80
1. Dahilde isleme ve hariçte isleme rejimleriyle ilgili usul ve esaslar
Bakanlar
Kurulunca belirlenir.
2. Yararlanilacak rejime iliskin özel hükümler sakli kalmak üzere, ekonomik
etkili rejimlerin kullanimina iliskin izinler ile 95 inci maddenin 1 inci
fikrasinda
belirtilen antrepo isletme izni;
a) Islemlerin usulüne uygun olarak yürütülmesi için gerekli taahhütnamelerin
ve teminatlarin verilmesi,
b) Gümrük idarelerinin, rejimi denetim altinda tutabilmesi veya izleyebilmesi
için yapmasi gereken idari düzenlemelerin, söz konusu rejimden hedeflenen
ekonomik amaçlarla orantili olmasi, Halinde verilir.
MADDE 81
1. Ilgili rejimin kullanilmasina iliskin sartlar verilen izinde belirtilir.
Izin hak
sahibi, iznin verilmesinden sonra ortaya çikan ve iznin devamini veya
içerigini
etkileyebilecek olan her türlü gelismeleri ilgili mercilere bildirmek
zorundadir.
2. Esyanin bir sartli muafiyet düzenlemesine tabi tutulmasi, söz konusu
esya
için tahakkuk edebilecek her türlü gümrük vergilerine karsilik teminat
verilmesi sartina baglidir.
MADDE 82
Ekonomik etkili bir sartli muafiyet düzenlemesi bu düzenlemeye tabi tutulmakta
olan esyaya veya esdeger esyaya ya da islenmis ürünlere, gümrükçe
onaylanmis yeni bir islem veya kullanim tayin edildigi takdirde sona erer.
Gümrük idareleri, bir rejimin öngörülen sartlar altinda sona ermemis oldugu
hallerde, Onbirinci Kisimdaki cezai hükümlere göre islem yaparlar.
MADDE 83
Ekonomik etkili bir gümrük rejimi hak sahibinin hak ve yükümlülükleri,
yönetmelikle belirlenen usul ve esaslara göre, söz konusu rejimden
yararlanma kosullarini tasiyan kisilere devredilebilir. Yeni hak sahibi
bu hakki,
ayni kosullari tasiyan diger kisilere de devredebilir.
B. Transit Rejimi
I. Genel Hükümler
MADDE 84
1. Ithalat vergileri ve ticaret politikasi önlemlerine tabi tutulmayan
serbest
dolasima girmemis esya ile ihracatla ilgili gümrük islemleri tamamlanmis
esyanin, gümrük gözetimi altinda Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan
digerine tasinmasi, transit rejimi hükümlerine tabidir.
2. Gümrük idareleri, transit rejimine tabi tutulan esyanin Türkiye Gümrük
Bölgesi içinde;
a) Yabanci bir ülkeden yabanci bir ülkeye,
b) Yabanci bir ülkeden Türkiye’ye,
c) Türkiye’den yabanci bir ülkeye,
d) Bir iç gümrükten diger bir iç gümrüge,
Tasinmasina izin verir.
3. 1 nci fikrada belirtilen tasima islemi;
a) Transit rejimi hükümleri kapsaminda,
b) Bir TIR karnesi kapsaminda,
c) Transit belgesi olarak kullanilan bir ATA karnesi kapsaminda,
d) 19 Haziran 1951’de Londra’da imzalanan, Kuvvetlerin Statüsü Hakkinda
Kuzey Atlantik Anlasmasina Taraf Devletler Arasindaki Sözlesme ile öngörülen
form 302 kapsaminda,
e) Posta kolileri dahil olmak üzere posta yoluyla,
f) Bir Türk limanindan baska bir Türk limanina veya Türkiye Gümrük Bölgesi
disindaki bir limana deniz veya hava yoluyla tasinan esya, özet beyan
kapsaminda,
g) Antrepolardan veya gümrük idaresince konulmasina izin verilen yerlerden
çikarilarak transit edilecek esya, 55 ila 70 inci madde hükümlerine göre
bir
beyanname kapsaminda, Yapilir.
4. Transit rejimi, esyanin ve belgelerinin bu rejim hükümlerine uygun
olarak
varis gümrük idaresine sunulmasi üzerine sona erer.
5. Transit rejimi uygulamasinda, ekonomik etkili bir gümrük rejimine
tabi
esyanin tasinmasina iliskin özel hükümler saklidir. Müstesarlik, transit
esyanin
cinsine, niteligine ve tasimanin özelligine göre veya Türkiye’nin uluslararasi
anlasmalardan kaynaklanan yükümlülükleri çerçevesinde, bu bölümdeki madde
hükümlerine bagli kalmaksizin transit rejimine iliskin düzenlemeler yapilmasi
konusunda yetkilidir.
II. Özel Hükümler
MADDE 85
Transit esyasi için tahakkuk edebilecek gümrük vergilerinin ödenmesini
saglamak üzere bir teminat verilmesi zorunludur.
Ancak;
a) Deniz ve havayolu ile yapilan tasimalardan,
b) Boru hatti ile yapilan tasimalardan,
|